ΕΦΗΜΕΥΡΕΥΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ
Αναφορικά με τον θεσμό του εφημερεύοντος Νοσηλευτή, η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδος επισημαίνει τα ακόλουθα :
Είναι γεγονός, ότι η εφημερία του Νοσηλευτή αντιμετωπίζεται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε νοσηλευτικό ίδρυμα, φαινόμενο που οφείλεται στην έλλειψη σαφούς νομοθετικού πλαισίου, που να ρυθμίζει ενιαία τον εν λόγω θεσμό. Συνέπεια της απουσίας ειδικών διατάξεων στην ελληνική νομοθεσία, δεν υπάρχει κατοχυρωμένο καθηκοντολόγιο, άλλως, δε, σαφής περιγραφή αρμοδιοτήτων για τον εφημερεύοντα νοσηλευτή, όπως επίσης δεν υπάρχει περιγραφή προϋποθέσεων που θα πρέπει να πληρούνται, όπως βαθμός ή χρόνια προϋπηρεσίας, προκειμένου κάποιος νοσηλευτής να δύναται να οριστεί ως εφημερεύων.
Ωστόσο, η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδος θεωρεί και υποστηρίζει ορισμένες βασικές αρχές, που θα πρέπει να διέπουν την εφημερία του νοσηλευτή. Ειδικότερα, ο εφημερεύων νοσηλευτής οφείλει να απασχολείται με ζητήματα που άπτονται αποκλειστικά της λειτουργίας της νοσηλευτικής υπηρεσίας, δεν θα πρέπει να εκτελεί και βάρδια σε τμήμα παράλληλα με την εφημερία, ενώ θα πρέπει να διαθέτει επαρκή επαγγελματική εμπειρία, ήτοι να έχει διανύσει την διετή δοκιμαστική υπηρεσία.
Ενόψει της απουσίας σαφούς θεσμικού πλαισίου περί των αρμοδιοτήτων που αντιστοιχούν στους εφημερεύοντες νοσηλευτές, οι ως άνω αρμοδιότητες δύνανται να προσδιορίζονται δια της εκδόσεως σχετικής απόφασης των οργάνων διοίκησης εκάστου νοσηλευτικού ιδρύματος, κατόπιν εισηγήσεως της πλέον αρμόδιας υπηρεσίας, ήτοι της νοσηλευτικής υπηρεσίας, η οποία δέον να ζητεί και να λαμβάνει υπόψη τις εισηγήσεις και τις σχετικές προτάσεις της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδος, ως της κατά τεκμήριο αρμόδιας αρχής για την διατύπωση εισηγήσεων περί νοσηλευτικών θεμάτων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 του Νόμου 3252/2004.
Εκ των ανωτέρω παρατηρήσεων συνάγεται, ότι ο εφημερεύων νοσηλευτής δεν δύναται να υποχρεωθεί εις εκτέλεση ενεργειών, οι οποίες ως εκ της φύσεώς τους ανήκουν στην αρμοδιότητα είτε των διοικητικών υπαλλήλων, είτε των ιατρών, μονίμων και ειδικευομένων.
Ενόψει των ανωτέρω, οι νοσηλευτές που εφημερεύουν κατά την απογευματινή και την νυχτερινή βάρδια θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί αναφορικά με την εις αυτούς ανάθεση καθηκόντων που δεν συνάδουν με τα υπηρεσιακά καθήκοντά τους, όπως αυτά προσδιορίζονται από τις διατάξεις του ΠΔ 351/1989.
Υπογραμμίζεται, ότι είναι διαφορετικό ζήτημα η καθιέρωση κάποιας μορφής συνεργασίας μεταξύ του εφημερεύοντος νοσηλευτή και των λοιπών υπηρεσιών του νοσοκομείου, από την ανάθεση στον εφημερεύοντα νοσηλευτή καθηκόντων, που ως εκ της φύσεώς τους άπτονται του πεδίου αρμοδιοτήτων των άλλων υπηρεσιών.
Σε κάθε, δε, περίπτωση επιφόρτισής τους με αλλότρια καθήκοντα οφείλουν να καταθέτουν σχετική αναφορά περί της αναρμοδιότητάς τους στην οικεία προϊσταμένη αρχή, επικαλούμενοι τον αμιγώς νοσηλευτικό χαρακτήρα των καθηκόντων τους και την αδυναμία αλλοίωσής του με δραστηριότητες που ταιριάζουν στο ιατρικό, διοικητικό, τεχνικό ή ακόμη και φυλακτικό προσωπικό.
ΔΙΑΛΟΓΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΟ ΤΕΠ
Δυνάμει της υπ’αριθμ. Υ4α/οικ 4472/15-01-2003 Απόφασης του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας καθορίσθηκε η οργάνωση και ο τρόπος λειτουργίας και στελέχωσης του ΤΕΠ των νοσοκομείων του ΕΣΥ. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 6 της ως άνω Υπουργικής Απόφασης, στο χώρο διαλογής, υποδέχονται τον ασθενή ειδικευμένοι ιατροί και νοσηλεύτριες και ανάλογα με τη βαρύτητα της κατάστασής του τον κατευθύνουν στους χώρους του ΤΕΠ.
Όπως σαφώς προκύπτει από την ανωτέρω διάταξη, η βαρύνουσας σημασίας διαδικασία της υποδοχής και διαλογής των ασθενών πραγματοποιείται υποχρεωτικώς εν τη παρουσία ειδικευμένου ιατρού, συνεπικουρούμενου από Νοσηλευτές, προκειμένου η διαλογή των διαφόρων περιστατικών να γίνεται με τον πλέον ασφαλή για την υγεία των ασθενών τρόπο. Σε καμία περίπτωση δεν δύναται να υποστηριχθεί, ότι η διαλογή των ασθενών μπορεί να ανατεθεί αποκλειστικά στους Νοσηλευτές με ευθύνη, και όχι παρουσία, ιατρού. Κάτι τέτοιο είναι οπωσδήποτε αντίθετο με την ρητή διατύπωση της προαναφερθείσας Υπουργικής Απόφασης, ενώ έρχεται και σε αντίθεση με την λογική και την κοινή πείρα, που επιτάσσουν την αξιολόγηση της βαρύτητας της κατάστασης των ασθενών που προσκομίζονται στα ΤΕΠ από ειδικευμένο ιατρό.
Ενόψει των ανωτέρω, τονίζεται ότι οποιαδήποτε αντίθετη πρακτική είναι παράνομη αλλά και επικίνδυνη για την δημόσια υγεία. Το μείζον, δε, ερώτημα που ανακύπτει εν προκειμένω είναι η απόδοση ευθυνών σε περίπτωση εσφαλμένης αξιολόγησης της κατάστασης ενός ασθενούς από τους Νοσηλευτές του ΤΕΠ. Σε μια τέτοια περίπτωση θεωρείται δεδομένο, ότι οι ευθύνες θα βαρύνουν και την Διοίκηση του Νοσοκομείου, που επέτρεψε την λειτουργία του ΤΕΠ και ειδικότερα την διαλογή των ασθενών χωρίς την παρουσία ειδικευμένου ιατρού.
Συνοψίζοντας, το Δ.Σ. της ΕΝΕ θεωρεί, ότι η πρακτική υποδοχής και διαλογής των ασθενών στο ΤΕΠ μόνον από νοσηλευτές είναι απαράδεκτη και επικίνδυνη, ενώ προσβάλλει βάναυσα την αξιοπιστία των παρεχομένων υπηρεσιών φροντίδας και υγείας. Παράλληλα, θίγει ανεπανόρθωτα τα επαγγελματικά δικαιώματα των Νοσηλευτών, οι οποίοι καλούνται να διαχειριστούν καταστάσεις πέραν των ορίων των αρμοδιοτήτων τους, επωμιζόμενοι τις δυσβάσταχτες ευθύνες που απορρέουν από την άσκηση, κατ’ουσίαν, του ιατρικού επαγγέλματος, αναλαμβάνοντας την ίδια στιγμή καθήκοντα διοικητικής φύσεως, άσχετα με τον κύκλο των θεσμοθετημένων καθηκόντων του κλάδου και της ειδικότητάς τους.
Το Δ.Σ. της ΕΝΕ θεωρεί, εντεύθεν, επιβεβλημένη και αυτονόητη την πλήρη εφαρμογή των διατάξεων της υπ’αριθμ. Υ4α/οικ 4472/15-01-2003 Απόφασης του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας.
Εν κατακλείδι, καλούμε το διοικητή του Γ.Ν. Τρικάλων να λάβει υπόψη του όλα τα νομικώς ισχύοντα πριν λάβει αποφάσεις που πάσχουν, τόσο από πλευράς νομιμότητας, αλλά και διοικητικής λογικής.
Στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση.
Για το Διοικητικό Συμβούλιο της Ε.Ν.Ε
Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας
Δημήτριος Σκουτέλης Αριστείδης Δάγλας
