Το Σάββατο 20 Φεβρουαρίου ψηφίστηκε ο Νόμος 4368/2016, ο οποίος περιέχει πολύ σημαντικές μεταρρυθμίσεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Υγείας. Με κάποιες από τις διατάξεις του νέου Νόμου, δυστυχώς, όχι μόνο δημιουργούνται πολύ περισσότερα προβλήματα από αυτά που επιχειρήθηκε να επιλυθούν, αλλά τίθεται και σοβαρό ζήτημα διακινδύνευσης της δημόσιας υγείας.
Η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδος, έχοντας νόμιμη και ηθική υποχρέωση, ως το επαγγελματικό επιμελητήριο των Νοσηλευτών, με καταστατικό σκοπό την εξασφάλιση υψηλής στάθμης φροντίδας και υγείας στο κοινωνικό σύνολο και την συμβολή στην προστασία της υγείας του ελληνικού λαού, σας επισημαίνει τα ακόλουθα:
1. Στο άρθρο 78 του Νόμου 4368/2016 προβλέπεται: «Στις περιοχές όπου υπάρχουν Κέντρα Υγείας, τα οποία δεν διαθέτουν προσωπικό για τη λειτουργία των ασθενοφόρων τους ή που το προσωπικό τους δεν επαρκεί για την πλήρη κάλυψη μεταφοράς ασθενών, δύναται: α) προσωπικό του πυροσβεστικού σώματος και β) προσωπικό των Ο.Τ.Α. να οδηγεί τα ασθενοφόρα που ανήκουν στο Κέντρο Υγείας, κατόπιν αιτήματος αυτού, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις. Το ως άνω προσωπικό πρέπει να διαθέτει επαγγελματική άδεια οδήγησης και να έχει εκπαιδευτεί ταχύρρυθμα σε βασικές γνώσεις παροχής πρώτων βοηθειών. Η διακομιδή των ασθενών θα γίνεται με συνοδεία υγειονομικού προσωπικού από το αντίστοιχο Κέντρο Υγείας. Περαιτέρω λεπτομέρειες για την εκπαίδευση της προηγούμενης παραγράφου θα ρυθμίζονται με εγκύκλιο του ΕΚΑΒ σε συνεργασία με το Αρχηγείο του Π.Σ. και τους αντίστοιχους Ο.Τ.Α.. Το περιεχόμενο των ως άνω διατάξεων δεν έχει εφαρμογή στη λειτουργία των ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ.»
Δια της διάταξης αυτής καθιερώνεται μια τακτική άκρως επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία και τίθεται εκ των πραγμάτων σε σοβαρή διακινδύνευση η ασφαλής μεταφορά των ασθενών. Οι υπάλληλοι που θα κληθούν να μεταφέρουν τους, ενίοτε σοβαρά πάσχοντες, ασθενείς δεν είναι επ’ ουδενί εκπαιδευμένοι για την εργασία αυτή, δεν έχουν καμία σχετική δεξιότητα ή εμπειρία και δεν είναι σε καμία περίπτωση ικανοί και κατάλληλοι για να εκτελέσουν το σοβαρό αυτό έργο. Η «ταχύρρυθμη εκπαίδευση σε βασικές γνώσεις πρώτων βοηθειών» που προτείνεται ωσαν φαρμακευτική αγωγή σε ετοιμοθάνατο, σαφώς και δεν είναι επαρκής για την επίλυση του προβλήματος και αποτελεί μια ανεπίτρεπτα επιπόλαιη και πρόχειρη προσέγγισή του.
Με λύπη μας διαπιστώνουμε έναν αδικαιολόγητο υποβιβασμό της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας και την αντιμετώπιση των ασθενών όχι ως ανθρώπων σε δυσχερή κατάσταση αλλά ως ειδών προς μεταφορά! Είναι πλέον ξεκάθαρα θέμα τύχης να μην θρηνήσουμε θύματα από την ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού και μάλιστα με τη «σφραγίδα» μιας νομοθετικής διάταξης του έτους 2016!
Στο σημείο αυτό να τονίσουμε, ότι είναι άκρως παράνομη αλλά και εκτός πραγματικότητας η ανάθεση στο- αριθμητικά ανεπαρκές- προσωπικό των Κέντρων Υγείας του καθήκοντος της συνοδείας των ασθενοφόρων.
Σε μια χρονική συγκυρία όπου τα πολύπαθα Κέντρα Υγείας οδηγούνται σε «κλείσιμο», αποτελεί αν μη τι άλλο πρόκληση να αποδυναμώνονται έτι περαιτέρω. Τουλάχιστον όσον αφορά το νοσηλευτικό προσωπικό, διερωτάται κανείς, πώς θα δοθεί σύννομα η εντολή να εγκαταλειφθούν οι νοσηλευόμενοι ασθενείς επί ώρες, προκειμένου να συνοδεύσει ο- πολλές φορές- ένας και μοναδικός Νοσηλευτής το ασθενοφόρο. Τίθεται για ακόμη μια φορά ζήτημα σοβαρής διακινδύνευσης της δημόσιας υγείας και τίθεται σε αμφισβήτηση ακόμη και αυτή καθαυτή η παροχή υπηρεσιών υγείας!
2. Στο άρθρο 88 του Νόμου προβλέπεται: «1. Οι Περιφέρειες και τα νομικά τους πρόσωπα, μετά από απόφαση του οικείου συμβουλίου, δύνανται να επιχορηγούν δημόσια νοσοκομεία, νοσηλευτικά ιδρύματα εποπτευόμενα και επιχορηγούμενα από το Υπουργείο Υγείας, δημόσιες Μονάδες Ψυχικής Υγείας, Μονάδες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του Εθνικού Συστήματος Υγείας, καθώς και νοσοκομεία που εποπτεύονται και επιχορηγούνται από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, τα οποία βρίσκονται εντός των διοικητικών ορίων της περιφέρειάς τους, για την κάλυψη έκτακτων ή/και επειγουσών αναγκών αυτών, προς διασφάλιση της υγείας των πολιτών. Η ανωτέρω επιχορήγηση αφορά ιδίως επείγουσες συντηρήσεις κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού, προμήθεια υγειονομικού υλικού και αναλωσίμων, προμήθεια καυσίμων κ.λπ…»
Η διάταξη αυτή, καταδεικνύει πλήρη άγνοια της πραγματικότητας και χαρακτηρίζεται ως ανεδαφική με ρυθμίσεις που αγγίζουν τα όρια του ουτοπικού και ανέφικτου. Θα επιθυμούσαμε να πληροφορηθούμε, πώς οι ΟΤΑ που δεν έχουν τη δυνατότητα σε πολλές περιπτώσεις να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες, θα έχουν τη δυνατότητα και τα απαιτούμενα κονδύλια να επιχορηγήσουν τα Νοσοκομεία και τους λοιπούς φορείς παροχής υπηρεσιών Υγείας. Με θλίψη διαπιστώνουμε και σε αυτό το σημείο, τη μεταμφίεση της μετακύλησης ευθυνών από το Υπουργείο Υγείας στους ΟΤΑ υπό το ένδυμα της «δυνατότητας επιχορήγησης». Η μετακύληση δε αυτή, όταν πρόκειται για συντήρηση χώρων παροχής δημόσιας υγείας, νοσοκομειακό εξοπλισμό και υγειονομικό υλικό μπορεί να αποβεί εγκληματική και η προσπάθεια εξοικονόμησης χρημάτων να κοστίσει ανθρώπινες ζωές. Δια των ρυθμίσεων αυτών επίσης διακυβεύεται το αγαθό της δημόσιας υγείας και της ασφαλούς περίθαλψης του ελληνικού λαού.
3. Στο άρθρο 97 του ως άνω Νόμου προβλέπει: «Για την καθαριότητα των κτιρίων των κεντρικών, των αποκεντρωμένων και όλων εν γένει των υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας, μετά από απόφαση του ΔΣ τους, καθώς και των Ν.Π.Δ.Δ και των Ν.Π.Ι.Δ. που εποπτεύονται από το Υπουργείο Υγείας, είναι δυνατόν να συνάπτονται ατομικές συμβάσεις μίσθωσης έργου μέχρι την 31.12.2017 με ιδιώτες που απασχολούνται ή απασχολούνταν στον καθαρισμό των εν λόγω κτιρίων και στις υπηρεσίες καθαριότητας, με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης. Επίσης, είναι δυνατόν να συνάπτονται συμβάσεις παροχής υπηρεσιών σίτισης ή φύλαξης των κεντρικών, των αποκεντρωμένων και όλων εν γένει των υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας, των Ν.Π.Δ.Δ και των Ν.Π.Ι.Δ. που εποπτεύονται από το Υπουργείο Υγείας με ιδιώτες που απασχολούνται ή απασχολούνταν με ατομική σύμβαση ή διαμέσου εταιρικού σχήματος, στον τομέα της σίτισης ή της φύλαξης αντιστοίχως, με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης.»
Με τη διάταξη αυτή, που καταργεί κάθε έννοια νομιμότητας και διαφάνειας, παρέχεται πρόσφορο έδαφος για σύναψη συμβάσεων κατά το δοκούν και δυνάμει των εκάστοτε διαπροσωπικών και κοινωνικών σχέσεων. Όχι μόνο δεν προσλαμβάνεται προσωπικό με τις νόμιμες διαδικασίες (ΑΣΕΠ), δεδομένης της αδιαμφισβήτητης συνδρομής των συγκεκριμένων πάγιων και διαρκών αναγκών, αλλά ανατίθενται η φύλαξη των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και η σίτιση των ασθενών σε ιδιώτες, χωρίς καμία πρόβλεψη για τα κριτήρια που πρέπει αυτοί να πληρούν και τις προδιαγραφές που πρέπει να συντρέχουν, σε έναν εξαιρετικά ευαίσθητο χώρο όπως αυτός των νοσηλευτικών ιδρυμάτων. Δεν πρόκειται για τη φύλαξη κενών κτιρίων αλλά για τη φύλαξη χώρων που φιλοξενούνται συμπολίτες μας που νοσούν, η σίτιση των οποίων επίσης αποτελεί πολύ σοβαρό ζήτημα που απαιτείται να αντιμετωπίζεται με υπευθυνότητα και όχι με προχειρότητα. Εξάλλου, κατά το παρελθόν έχουν πολλές φορές διατυπωθεί οι πάγιες θέσεις του κυβερνώντος κόμματος για δημόσιες υπηρεσίες σίτισης και καθαριότητας στο ΕΣΥ και τους λοιπούς δημόσιους οργανισμούς, κατακεραυνώνοντας μάλιστα τους προκατόχους τους για εκχώρηση των ως άνω αναφερομένων αρμοδιοτήτων στους ιδιώτες…
Από το σύνολο των ανωτέρω διατάξεων, προκύπτει μια πρωτοφανής υποβάθμιση του ανθρώπινου παράγοντα και συνάγεται η αντιμετώπιση σοβαρών προβλημάτων του νευραλγικού τομέα της Υγείας με χαρακτηριστική επιπολαιότητα που μπορεί να θέσει σε σοβαρό κίνδυνο το αγαθό της δημόσιας υγείας, κατά παράβαση του άρθρου 21 παρ. 3 Συντάγματος στο οποίο θεμελιώνεται υποχρέωση της Πολιτείας για την προστασία της υγείας των πολιτών. Η υποχρέωση αυτή παραβιάζεται κατάφωρα από την αντιμετώπιση των ασθενών ως αντικειμένων που πρέπει να μεταφερθούν δια της ανάθεσης της μεταφοράς τους από μη εκπαιδευμένο προσωπικό, από την κατ’ ουσίαν καθιέρωση του ανεύθυνου του αρμοδίου Υπουργείου αναφορικά με την επάρκεια του νοσοκομειακού εξοπλισμού και του υγειονομικού υλικού και την ανάθεση της φύλαξης των νοσοκομείων και της σίτισης των ασθενών σε «ιδιώτες», πέραν πάσης έννοιας διαφάνειας και αξιοκρατίας χωρίς την καθιέρωση κριτηρίων και προδιαγραφών που μπορούν να λειτουργήσουν ως δικλείδα ασφαλείας.
Ως το επαγγελματικό επιμελητήριο των Νοσηλευτών της χώρας, καταγγέλλουμε τις ανωτέρω διατάξεις ως αντισυνταγματικές και αδικαιολόγητα πρόχειρες και προβληματικές και σας καλούμε όπως προβείτε άμεσα σε κάθε απαιτούμενη ενέργεια για την κατάργηση ή τη μεταρρύθμιση τους, σε συμμόρφωση με τις συνταγματικές επιταγές, ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο η ασφάλεια και η υγεία των ασθενών και να μην επιβαρυνθεί με ακόμη περισσότερα προβλήματα το ήδη πολύπαθο Εθνικό Σύστημα Υγείας.