Όπως έχει επανειλημμένως τονιστεί, τα υπηρεσιακά καθήκοντα των νοσηλευτών περιγράφονται κατά τρόπο περιοριστικό από τις διατάξεις του Προεδρικού Διατάγματος 351/1989, το οποίο δεν έχει υποστεί μέχρι σήμερα κάποια τροποποίηση.
Σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις, οι φέροντες τον τίτλο του Νοσηλευτή, όπως αυτός καθιερώθηκε από το άρθρο 5§2 Α του Νόμου 1579/1985, είναι αρμόδιοι για τη διενέργεια νοσηλευτικών πράξεων που γίνονται με δική τους απόφαση και ευθύνη εκτέλεσης προς κάλυψη των αναγκών του ανθρώπου σαν βιοψυχοκοινωνική οντότητα, στους τομείς υγιεινής του ίδιου και του περιβάλλοντός του, ασφάλειας, άνεσης, υποβοήθησης οργανικών λειτουργιών, διατήρησης ισοζυγίων του.
Στις πράξεις αυτές περιλαμβάνεται η παροχή ολοκληρωμένης και εξατομικευμένης φροντίδας σε κλινήρεις αρρώστους, όλων των ηλικιών, που πάσχουν από διάφορα νοσήματα, η λήψη νοσηλευτικών μέτρων και επίβλεψη ανάπαυσης και ύπνου, η λήψη μέτρων για πρόληψη και φροντίδα επιπλοκών από μακροχρόνια κατάκλιση, η κάλυψη των αδυναμιών αυτοφροντίδας, η υποβοήθηση και φροντίδα λειτουργιών εντέρου και ουροδόχου κύστης, η λήψη νοσηλευτικών μέτρων για παραγωγή αναπνευστικής λειτουργίας, η στενή παρακολούθηση αρρώστων για έγκαιρη διαπίστωση δυσχερειών ή επιπλοκών από τη νόσο, τις διαγνωστικές εξετάσεις και τα θεραπευτικά σχήματα, η λήψη μέτρων για πρόληψη ατυχημάτων στο χώρο παροχής νοσηλευτικής φροντίδας, η απομόνωση και δήλωση αρρώστου με λοιμώδες νόσημα, η προθανάτια υποστήριξη και φροντίδα του αρρώστου και μεταθανάτια φροντίδα του αρρώστου στο θάλαμο και υποστήριξη της οικογένειας, η σίτιση αρρώστου με όλους τους τρόπους, η εφαρμογή φυσικών μέσων για πρόκληση υποθερμίας, η εκπαίδευση και παροχή βοήθειας στον άρρωστο με σκοπό την αυτοφροντίδα, η εκπαίδευση και παροχή βοήθειας στους οικείους του αρρώστου με σκοπό τη συνέχιση της φροντίδας στο σπίτι, η φροντίδα και υποστήριξη του αρρώστου όταν υπάρχει χρόνιο ή ανίατο νόσημα, η βοήθεια στην επικοινωνία μεταξύ αρρώστου, οικογένειας, γιατρού, προσωπικού του νοσοκομείου και άλλων κοινωνικών ιδρυμάτων, η διενέργεια γραπτής και προφορικής ενημερωτικής επικοινωνίας με τα μέλη της υγειονομικής ομάδας και άλλους συναφείς Οργανισμούς. Σε απουσία γιατρού, οι Νοσηλευτές εφαρμόζουν τις πρώτες βοήθειες. Περαιτέρω, έχουν την ικανότητα λόγω σπουδών και πρακτικής εμπειρίας να εκτελούν και πιο περίπλοκες πράξεις κατ’εφαρμογή του θεραπευτικού προγράμματος, όπως : μετρήσεις διαφόρων παραμέτρων που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες του νοσηλευτή, χορήγηση φαρμάκων από όλες τις οδούς, πλήρης παρεντερική θρέψη, θεραπευτικά λουτρά, βρογχική παροχέτευση εκκρίσεων.
Όπως προκύπτει εκ των ανωτέρω διατάξεων, οι πράξεις της αιμοδιήθησης, της πλασμαφαίρεσης και της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης δεν περιλαμβάνονται και δεν θα μπορούσαν να περιλαμβάνονται στον συνήθη και θεσμοθετημένο κύκλο υπηρεσιακών καθηκόντων – επαγγελματικών δικαιωμάτων των νοσηλευτών, όπως αυτός εκτέθηκε ανωτέρω. Συγκεκριμένα, για την αιμοδιήθηση, συνάγεται ότι ο νοσηλευτής δύναται να παρακολουθεί την πορεία και την έκβαση της διαδικασίας, χωρίς να νομιμοποιείται να παρεμβαίνει σε κανένα στάδιο αυτής, παρά μόνο να ειδοποιεί τον υπεύθυνο ιατρό προκειμένου να παρέμβει.
Ενόψει των ανωτέρω παρατηρήσεων συνάγεται, ότι βάσει των διατάξεων του άρθρου 30§1 του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα, σύμφωνα με τις οποίες ο υπάλληλος εκτελεί τα καθήκοντα του κλάδου ή της ειδικότητάς του, είναι ανεπίτρεπτη η ανάθεση σε νοσηλευτές της αιμοδιήθησης (πλην της παρακολούθησης της διαδικασίας), της πλασμαφαίρεσης και της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης.
Για το Διοικητικό Συμβούλιο της Ε.Ν.Ε.
Ο Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας
Δημήτρης Σκουτέλης Αριστείδης Δάγλας
