Ενόψει των προτεινόμενων ρυθμίσεων για την αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, οι οποίες παρουσιάστηκαν προσφάτως από την ηγεσία του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδος (ΕΝΕ), ως φορέας ελέγχου άσκησης του νοσηλευτικού επαγγέλματος επιθυμεί να καταθέσει τις δικές της προτάσεις, προκειμένου να δημιουργηθεί άμεσα ένα πεδίο διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων. Οι προτάσεις που ακολουθούν αφορούν τόσο την δια του Νόμου 3252/2004 οργάνωση και λειτουργία του νομικού προσώπου της ΕΝΕ, με στόχο την ενδυνάμωση και εξύψωση του νοσηλευτικού επαγγέλματος και των λειτουργών του, οι οποίοι επί σειρά ετών στηρίζουν και δίδουν ζωή στο πολύπαθο Ε.Σ.Υ., όσο και γενικότερα, προτάσεις επί των σχεδιαζόμενων ρυθμίσεων στο υπό κατάθεση νομοσχέδιο.
1. Προτείνεται η αποσύνδεση των Περιφερειακών Τμημάτων της ΕΝΕ τόσο από τον θεσμό των Υγειονομικών Περιφερειών, όσο και από την εν γένει διοικητική διάρθρωση της χώρας. Δεν νοείται και δεν δημιουργεί την απαιτούμενη ασφάλεια δικαίου η συνεχής αυξομείωση των Περιφερειακών Τμημάτων ενός επαγγελματικού συλλόγου με αιρετή διοίκηση. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα λεγόμενα ΠΕΣΥΠ ήταν 17. Μετέπειτα, το έτος 2004, οπότε και ψηφίστηκε και ετέθη σε ισχύ ο Νόμος 3252/2004, οι Υγειονομικές Περιφέρειες της χώρας ήταν 13, οπότε και τα Περιφερειακά Τμήματα της ΕΝΕ σχεδιάστηκαν για να είναι 13. Εν συνεχεία, δυνάμει των διατάξεων του Νόμου 3527/2007, οι Υγειονομικές Περιφέρειες της χώρας μειώθηκαν σε 7, οπότε υπήρξε και αντίστοιχη μείωση των Περιφερειακών Τμημάτων της ΕΝΕ σε 7. Σήμερα, εν έτει 2010, σχεδιάζεται η προσαρμογή του χάρτη της υγείας στο νέο διοικητικό χάρτη της χώρας (σχέδιο «Καλλικράτης»), όπου προβλέπεται η δημιουργία 13 Περιφερειών. Αυτομάτως γίνεται αντιληπτό, ότι και τα Περιφερειακά Τμήματα της ΕΝΕ θα αυξηθούν από 7 σε 13.
Όπως προκύπτει από τα παραπάνω, εντός των τελευταίων ετών ο αριθμός των Περιφερειακών Τμημάτων της ΕΝΕ έχει μεταβληθεί ήδη 4 φορές, ενώ ουδείς δύναται να εγγυηθεί ότι ο αριθμός αυτός πρόκειται να σταθεροποιηθεί, όσο παραμένει σε σχέση αλληλεξάρτησης είτε με τον υγειονομικό, είτε με τον διοικητικό χάρτη της χώρας, ο οποίος μεταβάλλεται διαρκώς ανάλογα με τον προγραμματισμό και πολιτικό σχεδιασμό εκάστης Κυβερνήσεως. Υπογραμμίζεται, δε, ότι οι παραπάνω μεταβολές δημιουργούν μείζονα προβλήματα στην ΕΝΕ τόσο σε επίπεδο οικονομικού προϋπολογισμού, όσο και σε επίπεδο προσωπικού, δοθέντος ότι στο άρθρο 34 του Νόμου 3252/2004 προβλέπονται συγκεκριμένες θέσεις απασχόλησης σε κάθε Περιφερειακό Τμήμα που προκηρύσσονται μέσω του ΑΣΕΠ.
Ενόψει των ανωτέρω και δοθέντος ότι ουδείς επαγγελματικός σύλλογος επηρεάζεται, όσον αφορά την δομή του, από την διοικητική διάρθρωση της χώρας, η ΕΝΕ προτείνει την καθιέρωση συγκεκριμένου αριθμού Περιφερειακών Τμημάτων, με βάση το πλέον ασφαλές κριτήριο του γεωγραφικού προσδιορισμού και με δεδομένη την εξομάλυνση των συγκοινωνιακών δυσχερειών, με τους νέους οδικούς άξονες της Εγνατίας και της Ιόνιας οδού. Έτσι, με βάση και το Κεφάλαιο Γ ́ του Καλλικράτη περί «Σύστασης Αποκεντρωμένης Διοίκησης» και ειδικότερα το άρθρο 6 περί ενιαίων αποκεντρωμένων μονάδων, προτείνουμε τα Περιφερειακά Τμήματα της ΕΝΕ να είναι επτά (7) και να διαμορφωθούν ως εξής: Κεντρικής, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης με έδρα την Θεσσαλονίκη, Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου με έδρα τα Ιωάννινα, Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας (πλην Αττικής) με έδρα τη Λάρισα, Πελοποννήσου και Ιονίων νήσων με έδρα την Πάτρα, Κρήτης με έδρα το Ηράκλειο, Αττικής με έδρα την Αθήνα και τέλος Πειραιώς & Νήσων Αιγαίου με έδρα τον Πειραιά. Εκπρόσωποι των Περιφερειακών Συμβουλίων της ΕΝΕ, μπορεί να ορίζονται από αυτά και στα «Συμβούλια Διαβούλευσης, Διαφάνειας και Λογοδοσίας Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας» που προβλέπεται από το σχέδιο του ΥΥΚΑ να λειτουργήσουν στα πλαίσια των Καλλικρατικών Δήμων, αλλά και στα «Συμβούλια Προγραμματισμού Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας» που θα λειτουργήσουν στις 13 Περιφέρειες.
2. Προτείνεται η ενίσχυση του γνωμοδοτικού ρόλου της ΕΝΕ δια της καθιερώσεώς της ως του πλέον επίσημου συνομιλητή – ανταποκριτή του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για κάθε ζήτημα που άπτεται είτε της νοσηλευτικής επιστήμης, είτε της άσκησης του νοσηλευτικού επαγγέλματος. Η ενδυνάμωση του παραπάνω θεσμοθετημένου ρόλου της ΕΝΕ δύναται να γίνει δια της καθιέρωσης της εκφοράς γνώμης της ΕΝΕ, είτε απλής, είτε σύμφωνης, ως προπαρασκευαστικής ενέργειας στο πλαίσιο διοικητικών διαδικασιών, που σχετίζονται με νοσηλευτικά ζητήματα (π.χ. στην διαδικασία επιλογής νοσηλευτών για την παρακολούθηση νοσηλευτικής ειδικότητας με τη σύσταση ειδικού μητρώου νοσηλευτικής επετηρίδας).
3. Προτείνεται η θεσμική ενίσχυση του ρόλου της ΕΝΕ σε ζητήματα συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και επιμόρφωσης του νοσηλευτικού προσωπικού. Προς την κατεύθυνση αυτή ενδείκνυται η καθιέρωση της υποχρεωτικής αξιολόγησης των πάσης φύσεως επιστημονικών – επιμορφωτικών εκδηλώσεων του χώρου της νοσηλευτικής και η αντίστοιχη μοριοδότησή τους με μεταπτυχιακές εκπαιδευτικές μονάδες από την ΕΝΕ.
Το ανωτέρω μέτρο προτείνεται, διότι πολύ συχνά παρατηρείται το φαινόμενο της διοργάνωσης νοσηλευτικών «επιστημονικών» εκδηλώσεων αμφιβόλου ποιότητας, τις οποίες σπεύδει να παρακολουθήσει πλήθος νοσηλευτών, ζητώντας και λαμβάνοντας άδειες του άρθρου 59 του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα.
Με την καθιέρωση ενός συστήματος αξιολόγησης των εκδηλώσεων αυτών, με βάση συγκεκριμένα και σαφώς προσδιορισμένα κριτήρια, διασφαλίζοντα το στοιχείο της αντικειμενικότητας, προστατεύεται ο φιλομαθής νοσηλευτής και ενισχύεται η κατά το δυνατόν ποιοτικότερη συνεχιζόμενη εκπαίδευσή του. Επιπλέον, σύμφωνα και με το πρόγραμμα του ΥΥΚΑ και ειδικότερα στο χωρίο που αναφέρεται η «Αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού», είναι απαραίτητη η πρόβλεψη για επέκταση και αναβάθμιση του θεσμού των νοσηλευτικών ειδικοτήτων καθώς επίσης και η προσμέτρηση του χορηγούμενου τίτλου στο προσοντολόγιο του προς κρίση νοσηλευτή. Σχετικά με τα παραπάνω, η ΕΝΕ έχει εκπονήσει και καταθέσει αρμοδίως αναλυτικό σχέδιο για τις νοσηλευτικές ειδικότητες, το οποίο και θα σας κατατεθεί εκ νέου, ως παράρτημα στις παρούσες προτάσεις. Εδώ αξίζει να σημειωθεί η πρόταση της ΕΝΕ για χορήγηση ειδικότητας στους νοσηλευτές αμέσως μετά την απόκτηση του βασικού τους τίτλου σπουδών, κάτι που θα επιτρέψει στους ίδιους να εκμεταλλευτούν το χρόνο αναμονής τους μέχρι να διοριστούν, αλλά και το ΕΣΥ, καθώς οι ειδικευόμενοι νοσηλευτές θα προσφέρουν σημαντική βοήθεια στις υπηρεσίες όπου θα ειδικεύονται. Ακόμη, αναφορικά με το «Σχεδιασμό και την υλοποίηση προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης» που περιγράφεται στο σχέδιο του ΥΥΚΑ, η ΕΝΕ ως γνωστόν απόκτησε Διαχειριστική Επάρκεια Β’ Κατηγορίας, για υλοποίηση έργων στα πλαίσια της ΕθνικήςΑναπτυξιακής Στρατηγικής για την Υγεία και την Κοινωνική Αλληλεγγύη της περιόδου 2007-2013, σε συνδυασμό με τοΕθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ). Επίσης από την 31/7/2009, πιστοποιήθηκαν σύμφωνα με τις απαιτήσεις του προτύπου ΕΝ ISO 9001:2008 οι παρακάτω υπηρεσίες της ΕΝΕ: o Οργάνωση και Διαχείριση μητρώου μελών. o Σχεδιασμός και Υλοποίηση Επιστημονικών και Επαγγελματικών Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων. o Σχεδιασμός και Υλοποίηση Συγχρηματοδοτούμενων Πράξεων για έργα Χωρίς Τεχνικό Αντικείμενο.
4. Προτείνεται η άμεση έναρξη διαλόγου για τον προσδιορισμό των όρων άσκησης του νοσηλευτικού επαγγέλματος ως ελεύθερου επαγγέλματος. Η διαδικασία αυτή γίνεται ακόμη πιο επιτακτική στη σημερινή εποχή, που προωθείται με γοργούς ρυθμούς το άνοιγμα ακόμη και κλειστών μέχρι σήμερα επαγγελμάτων.
Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί, ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του Νόμου 1579/1985, «με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις και κάθε σχετική λεπτομέρεια για την άσκηση ιδιωτικού έργου από τους κατόχους άδειας άσκησης επαγγέλματος νοσηλευτή αποφοίτους Τμημάτων Πανεπιστημίων ή Τεχνολογικών Ιδρυμάτων, και ορίζονται οι ελάχιστες τεχνικές προδιαγραφές οικήματος και εξοπλισμού για τη συγκρότηση και οργάνωση του επαγγελματικού καταστήματος των νοσηλευτών, μέσα στο οποίο μπορεί να εφαρμόζονται νοσηλευτικές μέθοδοι και πράξεις. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Υγείας και Πρόνοιας γίνεται η κοστολόγηση των νοσηλευτικών πράξεων».
Σε συνέχεια των ως άνω εξουσιοδοτικών διατάξεων, που αποτυπώνουν και το όραμα της τότε κυβερνητικής πλειοψηφίας για τον νοσηλευτικό κλάδο, δεν υπήρξε έκδοση των προβλεπομένων υπουργικών αποφάσεων, με αποτέλεσμα να μην έχει εισέτι ρυθμιστεί με κάθε απαιτούμενη λεπτομέρεια το ζήτημα της άσκησης ιδιωτικού έργου από τους φέροντες τον επαγγελματικό τίτλο του Νοσηλευτή. Μετέπειτα με τις διατάξεις του άρθρου 21 του Νόμου 3204/2003, προβλέπεται «η άσκηση του ελεύθερου νοσηλευτικού επαγγέλματος κατόπιν της περιγραφής και της κοστολόγησης των νοσηλευτικών πράξεων». Όμως δυστυχώς, δεν έχει υπάρξει μέχρι τις ημέρες μας περιγραφή κοστολόγηση των νοσηλευτικών πράξεων, παρότι αμφότερα συμπεριλαμβάνονται στους σκοπούς της ΕΝΕ από το άρθρο 2 του Νόμου 3252/2004.
5. Συναφώς με την προηγούμενη σκέψη και δοθέντος ότι η ΕΝΕ αποτελεί ΝΠΔΔ – επαγγελματικό σύλλογο, καθίσταται επιτακτική η μη αποδοχή για το μέλλον της υπ’αριθμ. 107/2009 Γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η οποία είναι εντελώς ανεδαφική και contra legem, παραγνωρίζουσα πλήρως την φύση και τον σκοπό νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου που λειτουργούν ως επαγγελματικοί σύλλογοι.
6. Ομοίως βασικό αίτημα και ανυποχώρητη θέση της ΕΝΕ αποτελεί η διατήρηση του ενιαίου ψηφοδελτίου κατά την διαδικασία ανάδειξης των αιρετών οργάνων διοίκησης, ως θεμελιώδους εγγύησης για την διασφάλιση της κλαδικής ενότητας και συναδελφικής ειρήνης μεταξύ των νοσηλευτών. Κατά τα λοιπά η ΕΝΕ επιθυμεί την έναρξη διαλόγου με την ηγεσία του Υπουργείου Υγείας προκειμένου να τροποποιηθούν συγκεκριμένες διατάξεις του Νόμου 3252/2004 με βασικό στόχο την απλούστευση της εκλογικής διαδικασίας και τον δραστικό περιορισμό του υπερβολικού κόστους της (π.χ. η υποχρεωτική αποστολή ατομικών προσκλήσεων κ.τ.λ). Σημειωτέον, ότι οι παραπάνω προτάσεις, έχουν κατατεθεί και στο παρελθόν στην ηγεσία του ΥΥΚΑ προκειμένου να ενταχθούν σε κάποια τροποποίηση, κάτι που όμως δυστυχώς δεν έγινε. 7. Προτείνεται η ενίσχυση του ρόλου των πειθαρχικών οργάνων της ΕΝΕ δια της καθιέρωσης, μεταξύ άλλων, συγκεκριμένου τρόπο είσπραξης των επιβαλλομένων προστίμων. Είναι χαρακτηριστικό, ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν εισπραχθεί ορισμένα από τα επιβληθέντα πρόστιμα για πειθαρχικές παραβάσεις των μελών της ΕΝΕ, λόγω μη ύπαρξης τρόπου βεβαιώσεως αυτών στις αρμόδιες Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες.
8. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 31§4 του Νόμου 3252/2004 «με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, που εκδίδεται μετά από πρόταση της Ε.Ν.Ε., θεσπίζονται διαδικασίες για την ανανέωση της άδειας άσκησης επαγγέλματος».
Η ΕΝΕ έχει ήδη διαμορφώσει συγκεκριμένη πρόταση για την καθιέρωση ειδικής διαδικασίας ανανέωσης της άδειας ασκήσεως του νοσηλευτικού επαγγέλματος, άρρηκτα συνδεδεμένη με την συνεχιζόμενη εκπαίδευση, την οποία και σας επισυνάπτει με το παρόν υπόμνημα, επιθυμώντας την έναρξη διαλόγου με την ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, προκειμένου να αποκρυσταλλωθεί το τελικό κείμενο.
9. Βασικότατο αίτημα της ΕΝΕ είναι η καθιέρωση της περιγραφής των νοσηλευτικών κλινικών αρμοδιοτήτων (job description), το ανακριβώς αποκαλούμενο «καθηκοντολόγιο», κάτι που περιγράφεται και από το άρθρο 2 του Ν. 3252/2004. Έτσι, θα μπει μια τάξη στο άναρχο τοπίο των νοσηλευτικών υπηρεσιών και θα μπορέσει να εκπονηθεί η ομοίως περιγραφόμενη κοστολόγηση των νοσηλευτικών πράξεων, προκειμένου να αρχίσει και η άσκηση του νοσηλευτικού έργου ως ιδιωτικού επαγγέλματος (όπως συμβαίνει σχεδόν σε όλα τα κράτη της ευρωζώνης). Εδώ, είναι απαραίτητο να σημειωθεί, ότι το παρόν έργο έχει ολοκληρωθεί από την ΕΝΕ και έχει κατατεθεί προ τετραμήνου στο γραφείο του Γενικού Γραμματέα Υγείας. Ακόμη, σχετικά με την περιγραφόμενη από το σχέδιο του ΥΥΚΑ «Ενιαία κωδικοποίηση των νόσων και των ιατρικών πράξεων», είναι καλό να γίνει κάτι ανάλογο και με τις νοσηλευτικές πράξεις.
Επιπλέον, στο ίδιο σχέδιο προβλέπεται η διαδικασία εκπόνησης θεραπευτικών πρωτοκόλλων σε συνεργασία του ΥΥΚΑ με τις επιστημονικές εταιρείες, καθώς επίσης και διαδικασίες για τον έλεγχο και την αξιολόγηση του συστήματος. Εδώ, η ΕΝΕ, ως ο ρυθμιστικός φορέας της νοσηλευτικής (Regulatory Βody) θα πρέπει να διαδραματίσει πρωτεύοντα ρόλο, στην εκπόνηση, παρακολούθηση και επικαιροποίηση των εν λόγω πρωτόκολλων και των βέλτιστων πρακτικών, ένα αντικείμενο που την έχει ήδη απασχολήσει μέσα από τις διαδικασίες της FEPI (European Council of Nursing Regulators, www.fepi.org) της οποίας αποτελεί ενεργό μέλος και κατέχει τη μια από τις επτά θέσεις του Διοικητικού της Συμβουλίου. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΝΕ θα πρέπει να έχει την εφάπαξ εξουσιοδότηση να αναθεωρεί και να τροποποιεί τα παραπάνω, χωρίς περαιτέρω διαδικασίες και με βάση πάντα την τρέχουσα διεθνή επιστημονική πρακτική.
10. Στο υπό διαμόρφωση νομοσχέδιο, δέον να περιληφθεί σαφής πρόβλεψη εκσυγχρονισμού των απαρχαιωμένων οργανισμών των νοσηλευτικών ιδρυμάτων της χώρας για λόγους που εύκολα γίνονται αντιληπτοί. Ακόμα και μεταγενέστεροι οργανισμοί πανεπιστημιακών νοσοκομείων (Λάρισας, Ρίου Πατρών κτλ), έχουν πλέον ξεπεραστεί από την πραγματικότητα και σήμερα λειτουργούν δεκάδες τμήματα που δεν υπάρχουν πουθενά στους αρχικούς οργανισμούς, κατέστησαν όμως αναγκαία από τις ολοένα αυξανόμενες ανάγκες περίθαλψης των πολιτών.
11. Εκπροσώπηση της ΕΝΕ στο ΚΕΣΥ (κατόπιν σχετικής Υ.Α). Συγκεκριμένα, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΝΕ, εισηγείται την τροποποίηση του στοιχείου ΣΤ ́ της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του Νόμου 1278/1982, (ΣΤ’. Δύο (2) τακτικούς και δύο (2) αναπληρωματικούς εκπροσώπους του νοσηλευτικού προσωπικού όλων των νοσοκομείων της χώρας, που ορίζονται από τη διοίκηση της κορυφαίας ενιαίας συνδικαλιστικής οργάνωσης αυτού. Εάν δεν υπάρχει ενιαία συνδικαλιστική οργάνωση, ορίζονται από τον Υπουργό Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων από υποψήφιους που προτείνονται ένας από κάθε δευτεροβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση του προσωπικού αυτού), ώστε οι δύο τακτικοί και οι δύο αναπληρωματικοί εκπρόσωποι του νοσηλευτικού προσωπικού όλων των νοσοκομείων της χώρας, που μετέχουν στην σύνθεση του ΚΕΣΥ, να ορίζονται από το ΔΣ της ΕΝΕ. Σημειωτέον, ότι κατά το χρόνο ψήφισης του 1278/82, δεν υπήρχε η ΕΝΕ. Άρα η ύπαρξη της, τροποποιεί τα δεδομένα και καθιστά αναγκαία τη συμμετοχή της στο ΚΕΣΥ.
12. Ουσιαστική ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας με άμεσες προσλήψεις Νοσηλευτών, στελέχωση των υπαρχουσών δομών και δημιουργία νέων. Η σταδιακή ένταξη των μονάδων του ΙΚΑ στο ΕΣΥ θεωρούμε ότι είναι προς την ορθή κατεύθυνση, με την προϋπόθεση της εξασφάλισης της ολοήμερης φροντίδας
προς τους πολίτες από εξειδικευμένο προσωπικό. Εδώ είναι σημαντικό να τονιστεί ότι θα πρέπει να προστεθεί στις τέσσερις υπάρχουσες Νοσηλευτικές Ειδικότητες και η Ειδικότητα του Κοινοτικού Νοσηλευτή, ο οποίος θα έχει ιδιαίτερο ρόλο στην ανάπτυξη των εν λόγω μονάδων υγείας και θα πλαισιώνει τον οικογενειακό γιατρό. Αναφορικά με την πρόβλεψη για τη λειτουργία συμβουλίων ενόψει της νέας αρχιτεκτονικής της υγείας και του σχεδιαζόμενου υγειονομικού διοικητικού χάρτη, ο ορισμός και νοσηλευτή σε αυτά από την ΕΝΕ, θεωρείται επιβεβλημένη. Το ίδιο είναι απαραίτητο να ισχύσει και για τα συμβούλια των μονάδων αποκατάστασης.
Επίσης, στα πλαίσια της ανάθεσης τμήματος της Π.Φ.Υ στους Δήμους και τη συνακόλουθη δημιουργία των νέων οργανισμών των μονάδων αυτών, είναι αναγκαίο να γίνει διάκριση μεταξύ των όρων «Βοήθεια στο σπίτι» και «Νοσηλεία στο σπίτι», μιας και η πρώτη περιγράφει ένα επικουρικό έργο διεκπεραιωτικού χαρακτήρα, ενώ η δεύτερη μια ουσιαστική επιστημονική θεραπευτική παρέμβαση από εξειδικευμένο προσωπικό και κατάλληλα εκπαιδευμένη θεραπευτική ομάδα.
Στο σημείο αυτό, σημαντική βοήθεια στην Π.Φ.Υ θα έδιδε και η ελεύθερη άσκηση του νοσηλευτικού επαγγέλματος σύμφωνα με τα προαναφερθέντα, αποσυμφορώντας σημαντικό τμήμα των δημόσιων υπηρεσιών από πολίτες που μπορούν να εξυπηρετηθούν από τον ελεύθερο επαγγελματία νοσηλευτή.
13. Σύμφωνα με το σχέδιο του ΥΥΚΑ προβλέπεται η ολοήμερη λειτουργία των νοσοκομείων. Αναμφίβολα πρόκειται για μια ρηξικέλευθη πρόταση, η οποία όμως για να ευδοκιμήσει θα πρέπει να προηγηθεί η κάλυψη όλων των κενών οργανικών θέσεων του νοσηλευτικού, παραϊατρικού και ιατρικού προσωπικού και μάλιστα άμεσα. Να σημειωθεί, ότι οι άνεργοι νοσηλευτές είναι κατά πολύ λιγότεροι αριθμητικά από τις κενές οργανικές θέσεις. Με δεδομένο το μειωμένο ρυθμό προσλήψεων κατά τα τελευταία χρόνια, φαίνεται ότι οι νέοι δεν προτιμούν το επάγγελμα του νοσηλευτή, τόσο εξαιτίας της χαμηλής του κοινωνικής αναγνώρισης, όσο και λόγω των χαμηλών οικονομικών απολαβών. Η διχοτόμηση της τριτοβάθμιας νοσηλευτικής εκπαίδευσης εκτραχύνει τα πράγματα και δημιουργεί πάμπολλα προβλήματα μεταξύ των επαγγελματιών νοσηλευτών, τόσο σε ιεραρχικό, όσο κι σε επαγγελματικό επίπεδο. Εξ’ αυτών, προκύπτει η ανάγκη επανασχεδιασμού της νοσηλευτικής εκπαίδευσης και την υπαγωγή της στο Πανεπιστήμιο και μόνον εκεί. Επ’ αυτού, αξίζει να μνημονευθεί ότι το αίτημα της ΕΝΕ για ενιαία τριτοβάθμια εκπαίδευση στο πανεπιστήμιο με σχετικό αναλυτικό υπόμνημα, έγινε ομοφώνως δεκτό από την 61η σύνοδο των πρυτάνεων, στις 26 Ιουνίου 2009 στα Ιωάννινα. Αναφορικά με την περιγραφόμενη «αναβάθμιση της διοίκησης της Ιατρικής Υπηρεσίας», σημειώνουμε ότι παρόμοια αναβάθμιση πρέπει να προβλεφθεί και για τη Νοσηλευτική Υπηρεσία.
Οι προβλεπόμενοι κυλιόμενοι πίνακες προσλήψεων, αναμφίβολα είναι προς τη θετική κατεύθυνση, αρκεί να επιταχυνθούν οι διαδικασίες που ακολουθούν την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων από τους τελικούς πίνακες. Για παράδειγμα, σε νοσοκομεία της περιφέρειας (Σπάρτη, Άγιος Νικόλαος κ.α.) ακόμα δεν έχουν προσληφθεί νοσηλευτές επιτυχόντες με την προκήρυξη 5Κ λόγω έλλειψης πιστώσεων.
14. Σχολιάζοντας το χωρίο του σχεδίου του ΥΥΚΑ με τίτλο «Ο άνθρωπος στο επίκεντρο των υπηρεσιών υγείας- πρόνοιας», η πρώτη εντύπωση είναι αναμφίβολα θετική. Συμπληρωματικά θα μπορούσαμε να προσθέσουμε την ανάγκη αλλαγής του Π.Δ 216/2001 (Κώδικα Νοσηλευτικής Δεοντολογίας) και την εναρμόνισή του με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, με τη συμμετοχή ομάδων ασθενών στα ελεγκτικά όργανα.
Ένα πεδίο που η ΕΝΕ θα μπορούσε να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο, είναι αυτό του εθελοντισμού. Ήδη βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή με την πρόεδρο και το ΔΣ των Special Olympics. Επίσης πολλοί νοσηλευτές μέλη της, έχουν προστρέξει για βοήθεια σε αρκετές περιοχές της χώρας (εμβολιασμοί αθιγγάνων, αιμοδοσία, πυρκαγιές κτλ). Έτσι η δημιουργία και η τήρηση μητρώου εθελοντών και η ανάληψη πρωτοβουλίας για την εκπαίδευσή τους, μπορεί να αποτελέσει μια σημαντική πρωτοβουλία για την ένωσή μας.
15. Η ενίσχυση και αναβάθμιση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης είναι επιβεβλημένη με τη δημιουργία ενός δικτύου υπηρεσιών ψυχικής υγείας στην κοινότητα, το οποίο θα υποστηρίζει τον ασθενή με ψυχική διαταραχή να παραμείνει ενεργός πολίτης. Η ανάπτυξη των κοινοτικών υπηρεσιών ψυχικής υγείας, δίνοντας έμφαση στην πρόληψη και στην αποφυγή του κοινωνικού στίγματος που αφορά την ψυχική ασθένεια και τους ψυχικά ασθενείς, είναι μονόδρομος αναφορικά με την ανθρωποκεντρική φιλοσοφία όλου του σχεδίου του ΥΥΚΑ, καθώς επίσης και η εφαρμογή προγραμμάτων στήριξης της οικογένειας του ατόμου με ψυχική διαταραχή καθώς και ευαισθητοποίηση – ενημέρωση εκπαιδευτικών λειτουργών για την έγκαιρη και πρώιμη διάγνωση παιδιών με αναπτυξιακές διαταραχές.
Έτσι, η δημιουργία ενός υποστηρικτικού πλαισίου που θα αφορά την επαγγελματική αποκατάσταση των ψυχικά ασθενών και την αυτόνομη διαβίωσή τους θα επιτευχθεί με μεγαλύτερη ασφάλεια και με απόλυτο σεβασμό στην προσωπικότητα των συμπολιτών μας.
Αυτές είναι αδρομερώς οι προτάσεις μας, τόσο επί του διαμορφούμενου σχεδίου νόμου του ΥΥΚΑ, όσο και επί των ειδικότερων ζητημάτων που απασχολούν την ΕΝΕ. Στη μεταξύ μας συνάντηση που θα επακολουθήσει, θα έχουμε την ευκαιρία να αναφερθούμε αναλυτικότερα σε αυτά, εμβαθύνοντας στα σημεία που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής.
Για το ΔΣ της ΕΝΕ
Ο Πρόεδρος Ο Γ. Γραμματέας
Δημήτριος Σκουτέλης Αριστείδης Δάγλας