Κύριε Υπουργέ,
Αναφορικά με το καθεστώς των αποσπάσεων με σκοπό την συνυπηρέτηση με ένστολο σύζυγο επισημαίνονται τα ακόλουθα :
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 του Νόμου 2946/2001, «τακτικοί υπάλληλοι και υπάλληλοι ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου δημοσίων υπηρεσιών και νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, που κατέχουν οργανικές θέσεις και είναι σύζυγοι στρατιωτικών των Ενόπλων Δυνάμεων, ένστολου προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού και Λιμενικού Σώματος, επιτρέπεται να αποσπώνται, κατά παρέκκλιση των ισχυουσών διατάξεων, σε υπηρεσίες του στενού δημόσιου τομέα κατά προτεραιότητα και σε περίπτωση έλλειψης υπηρεσιακών αναγκών σε υπηρεσίες του ευρύτερου δημόσιου τομέα, στην περιοχή που υπηρετεί ο (η) σύζυγός τους. Η απόσπαση διενεργείται με κοινή απόφαση των συναρμόδιων Υπουργών, που εκδίδεται κατόπιν σχετικής αίτησης του υπαλλήλου και σύμφωνης γνώμης του αρμόδιου υπηρεσιακού συμβουλίου. Αρνητική γνωμοδότηση δικαιολογείται μόνο για σοβαρό υπηρεσιακό λόγο, που διαπιστώνεται και αιτιολογείται επαρκώς από το υπηρεσιακό συμβούλιο».
Ερμηνευομένων των ανωτέρω διατάξεων η ΕΝΕ υποστήριξε, ότι οι συγκεκριμένες αποσπάσεις, λόγω του ειδικού χαρακτήρα των διατάξεων που τις προβλέπουν, καταλαμβάνουν ακόμη και τους δόκιμους υπαλλήλους. Τα επιχειρήματα της ΕΝΕ κοινοποιήθηκαν προς όλα τα συναρμόδια Υπουργεία.
Η ανωτέρω θέση της ΕΝΕ δικαιώθηκε πλήρως δια του υπ’αριθμ.πρωτ. ΔΙΔΑΔ/Φ.42/4969/20002/12-10-2010 εγγράφου της πλέον αρμόδιας υπηρεσίας, ήτοι της Διεύθυνσης Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού του Υπουργείου Εσωτερικών, όπου αναφέρεται χαρακτηριστικώς, ότι «με τις ανωτέρω διατάξεις (εννοείται αυτές του άρθρου 21 του Ν.2946/2001) εισάγεται εξαίρεση ως προς την απόσπαση υπαλλήλων από τις διατάξεις του Υ.Κ., ή τυχόν άλλες διατάξεις, δεδομένου ότι σε συνδυασμό προς την επιταγή του άρθρου 21 του Συντάγματος οι διατάξεις αυτές είναι προστατευτικές για την οικογένεια και ως εκ τούτου θεωρούνται ειδικές και επομένως κατισχύουν, κατά την άποψη της υπηρεσίας μας, των διατάξεων της παρ. 9 του άρθρου 68 του Υπαλληλικού Κώδικα (ν. 3528/2007) που απαγορεύουν την απόσπαση του υπαλλήλου πριν παρέλθει διετία από το διορισμό του.
Κατά συνέπεια, οι αποσπάσεις υπαλλήλων για συνυπηρέτηση, βάσει του άρθρου 21 του ν. 2946/2001 και της παρ. 2 του άρθρου 7 του ν. 287/1976, δεν εμπίπτουν στους περιορισμούς της παρ. 9 του άρθρου 68 του ν. 3528/2007 και μπορούν να διενεργούνται».
Εκ των ανωτέρω συνάγεται, ότι η διενέργεια απόσπασης για συνυπηρέτηση με ένστολο είναι νομικά εφικτή ακόμη και προ της παρόδου της διετούς δοκιμαστικής περιόδου.
Περαιτέρω επισημαίνεται, ότι η ως άνω απόσπαση κατά το στάδιο της δοκιμαστικής υπηρεσίας ουδόλως δύναται να επηρεάσει την μονιμοποίηση του υπαλλήλου με την συμπλήρωση των δύο ετών προϋπηρεσίας.
Η χρονική διάρκεια έκδοσης της απόφασης για την απόσπαση δεν είναι σαφώς προκαθορισμένη και εξαρτάται πρωτίστως από τον ζήλο και την υπευθυνότητα του οικείου τμήματος προσωπικού. Σε περίπτωση αδικαιολόγητης καθυστέρησης θα πρέπει να αναζητούνται πειθαρχικές ευθύνες παντός εμπλεκομένου υπαλλήλου. Η απόσπαση διαρκεί για όσο χρονικό διάστημα υπηρετεί στην επίμαχη περιοχή ο ένστολος σύζυγος.
Σε περίπτωση απόρριψης της σχετικής αιτήσεως, η οποία θα πρέπει να είναι επαρκώς αιτιολογημένη, χωρεί πλέον δικαστική προσφυγή ενώπιον των αρμοδίων Διοικητικών Δικαστηρίων.
Επιπλέον, ενόψει της ειδικότητας των επίμαχων διατάξεων, αλλά και του εξυπηρετούμενου σκοπού, ο οποίος τυγχάνει συνταγματικής περιωπής, θα πρέπει να γίνει δεκτό, ότι η ως άνω κατ’εξαίρεση απόσπαση δεν δύναται να ανακληθεί καθ’όλη την διάρκεια της συνυπηρέτησης. Επισημαίνεται, ότι με ανάκληση εξομοιούται κάθε πράξη, δυνάμει της οποίας απομακρύνεται ο / η κατ’εξαίρεση αποσπασμένος/νη υπάλληλος από τον / την ένστολο σύζυγο, όπως για παράδειγμα η μετακίνηση ή άλλο ισοδυνάμου αποτελέσματος διοικητικό μέτρο.
Υπ’αυτό το πρίσμα, οποιαδήποτε πράξη μετακίνησης, μετάθεσης κλπ θα πρέπει να θεωρηθεί ως παράνομη και καταχρηστική, αντιβαίνουσα πλήρως το προεκτεθέν νομοθετικό καθεστώς και τις σχετικές οδηγίες του Υπουργείου Εσωτερικών.
Τέλος, ως αυτονόητη θα πρέπει να θεωρείται η απόσπαση για συνυπηρέτηση με ένστολο και στην περίπτωση υποχρεωτικής παραμονής στον τόπο διορισμού για πέντε έτη, δοθέντος ότι η συγκεκριμένη μορφή απόσπασης ενεργείται κατά παρέκκλιση των ισχυουσών γενικών απαγορευτικών διατάξεων.
Επισημαίνεται, δε, ότι οποιαδήποτε περί του αντιθέτου γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους δεν παράγει δεδικασμένο και δύναται κάλλιστα να ανατραπεί δια της προσφυγής παντός ενδιαφερομένου και έχοντος σχετικό έννομο συμφέρον ενώπιον του αρμοδίου Διοικητικού Εφετείου.
Άπαντα τα ανωτέρω αποτελούν πάγιες θέσεις της ΕΝΕ επί του ζητήματος της απόσπασης με σκοπό την συνυπηρέτηση με ένστολο σύζυγο. Οι θέσεις αυτές της ΕΝΕ έχουν κοινοποιηθεί προς όλους τους αρμόδιους φορείς, ενώ αποτέλεσαν εκ νέου θέμα συζήτησης με την ηγεσία του Υπουργείου Υγείας σε σχετική συνάντηση του Προεδρείου της ΕΝΕ, που έλαβε χώρα στις αρχές Αυγούστου του τρέχοντος έτους. Με άλλα λόγια η ΕΝΕ καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε οι αποσπάσεις με σκοπό την συνυπηρέτηση με ένστολο σύζυγο να διενεργούνται άμεσα και κατά παράκαμψη όλων των κωλυμάτων που προβλέπει η κείμενη νομοθεσία και κυρίως οι διατάξεις του άρθρου 10 του Νόμου 3754/2009.
Σε κάθε περίπτωση υπογραμμίζεται, ότι εφόσον ο υπάλληλος έχει ήδη συμπληρώσει πέντε έτη υπηρεσίας, τότε ουδέν κώλυμα υφίσταται για την απόσπασή του με σκοπό την συνυπηρέτηση με ένστολο.
Για το Διοικητικό Συμβούλιο της Ε.Ν.Ε.
Ο Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας
Δημήτρης Σκουτέλης Αριστείδης Δάγλας