Σύμφωνα με το άρθρο 16 παρ. 3 του Νόμου 4354/2015: «Στην περίπτωση κένωσης ή σύστασης θέσης προϊσταμένου οργανικής μονάδας το ως άνω επίδομα καταβάλλεται στο νόμιμο αναπληρωτή, από την έναρξη της αναπλήρωσης».
Η ίδια ρύθμιση περιλαμβανόταν και στον Ν. 4024/2011, στην παράγραφο 3 του άρθρου 18, που όριζε: «σε περίπτωση νόμιμης αναπλήρωσης των προϊσταμένων της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, το επίδομα της αντίστοιχης βαθμίδας καταβάλλεται μετά την παρέλευση διμήνου στους αναπληρωτές των θέσεων αυτών. 0ο Ειδικότερα, στην περίπτωση κένωσης ή σύστασης θέσης προϊσταμένου οργανικής μονάδας καταβάλλεται το ως άνω επίδομα στο νόμιμο αναπληρωτή, από την έναρξη της αναπλήρωσης».
Αναφορικά με την άσκηση των καθηκόντων αυτών δυνάμει τοποθέτησης μετά από διαδικασία κρίσεων, δυνάμει πράξης ανάθεσης ή εν τοις πράγμασι, η μέχρι σήμερα διαμορφωθείσα νομολογία των δικαστηρίων, που ερμηνεύει τις σχετικές με το επίδομα θέσης νομοθετικές διατάξεις, εξαρτά την καταβολή του συγκεκριμένου επιδόματος από την εν τοις πράγμασι άσκηση καθηκόντων προϊσταμένου από ορισμένο υπάλληλο, ανεξαρτήτως του αν ο συγκεκριμένος υπάλληλος προήχθη σε προϊστάμενο κατόπιν τυπικής κρίσεως από το αρμόδιο όργανο (υπηρεσιακό συμβούλιο) ή αν απλώς του ανατέθηκαν τα καθήκοντα προϊσταμένου με διοικητική πράξη.
Εάν δεν υπάρχει ρητή διοικητική πράξη περί της ανάθεσης των καθηκόντων προϊσταμένου σε ορισμένο υπάλληλο, η πραγματική άσκηση των καθηκόντων αυτών αποδεικνύεται με άλλους τρόπους, όπως για παράδειγμα από το πρόγραμμα εργασίας, ή από την υπογραφή εγγράφων με την ιδιότητα του προϊσταμένου, τις παραγγελίες φαρμάκων και υλικών κλπ.
Σε κάθε περίπτωση, η εν τοις πράγμασι άσκηση καθηκόντων προϊσταμένου γεννά αυτομάτως αξίωση του υπαλλήλου για την καταβολή του αντίστοιχου επιδόματος θέσεως και το χρονικό διάστημα άσκησης των καθηκόντων μοριοδοτείται για την επιλογή Προϊσταμένων κατά το άρθρο 85 παρ, 3 β, περίπτωση γγ του Νόμου 3528/2007 με 16,5 μόρια για κάθε έτος άσκησης καθηκόντων ευθύνης με ανώτατο όριο τα 10 έτη.
Κατά συνέπεια, και στην περίπτωση της αναπλήρωσης ο αναπληρωτής προϊστάμενος που εκτελεί εν τοις πράγμασι τα καθήκοντα που αντιστοιχούν σε θέση ευθύνης δικαιούται να λαμβάνει το σχετικό επίδομα χωρίς κάποιον χρονικό περιορισμό. Κι αυτό γιατί ο νομοθέτης αρκείται να προσδιορίσει το χρονικό σημείο έναρξης καταβολής του («από την έναρξη της αναπλήρωσης») εν λόγω επιδόματος, χωρίς να θέτει ένα ανώτατο χρονικό όριο χορήγησής του.
Προς επίρρωση της άποψης αυτής, πρέπει να επισημανθεί ότι από το άρθρο 85 του Υπαλληλικού Κώδικα που ρυθμίζει τα σχετικά με τα κριτήρια επιλογής προϊσταμένων οργανικών μονάδων, προκύπτει ρητά και με σαφήνεια η βούληση του Νομοθέτη για τη μοριοδότηση του χρόνου άσκησης καθηκόντων Προϊσταμένου οργανικής μονάδος, με οποιοδήποτε τρόπο και αν έχουν ανατεθεί αυτά στον Υπάλληλο και όχι μόνο όταν αυτός έχει επιλεγεί κατά τη διαδικασία των κρίσεων.
Την άποψη ότι μοριοδοτείται η υπηρέτηση σε θέση ευθύνης, ανεξάρτητα από τον τρόπο επιλογής στη θέση αυτή, είχε δίχως αμφιβολία και με σαφήνεια εκφράσει και η Διοίκηση, στην υπ’ αριθμ. ΔΙΔΑΔ/ Φ.35.23/ 1288/ οικ.8652/16-04-2010 ερμηνευτική εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών, στην οποία επισημαίνεται ότι: «Στον χρόνο υπηρεσίας σε θέση προϊσταμένου διεύθυνσης ή τμήματος δεν υπολογίζονται μόνο τα χρονικά διαστήματα που ο υπάλληλος άσκησε τα εν λόγω καθήκοντα ύστερα από επιλογή από το οικείο υπηρεσιακό συμβούλιο, αλλά και τα χρονικά διαστήματα που αφορούν την με οιονδήποτε νόμιμο τρόπο άσκηση των καθηκόντων αυτών.»
Η ίδια θέση, συνάγεται και από την υπ’ αριθμ. πρωτ. ΔΙΔΑΔ/Φ.35.16/959/οικ. 34623/21.12.2007 ερμηνευτική εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών, η οποία με σαφήνεια διευκρινίζει ότι «..η έννοια του όρου ‘άσκηση καθηκόντων προϊσταμένου’’ δεν περιορίζεται αποκλειστικά και μόνο στην άσκηση των καθηκόντων αυτών ύστερα από επιλογή των υπαλλήλων από το οικείο υπηρεσιακό συμβούλιο, αλλά περιλαμβάνει την με οιονδήποτε νόμιμο τρόπο άσκηση των καθηκόντων αυτών.»
Από τα ανωτέρω συνάγεται με σαφήνεια ότι η εν τοις πράγμασι άσκηση καθηκόντων Προϊσταμένου συνεπάγεται υποχρέωση της Διοίκησης για την καταβολή του προβλεπόμενου επιδόματος θέσης ευθύνης και μοριοδότηση του χρόνου άσκησης των καθηκόντων.