Αναφορικά με την υπ’ αριθ. Γ3α/Γ.Π.οικ.44338 απόφαση των Υπουργών ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ – ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ – ΥΓΕΙΑΣ -ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ με θέμα: «Ενιαίο πλαίσιο οργάνωσης και λειτουργίας των Κέντρων Ψυχικής Υγείας» ΦΕΚ Β 2289 2019, ως το επαγγελματικό επιμελητήριο των Νοσηλευτών της χώρας και θεσμικό όργανο προάσπισης των δικαιωμάτων τους, επισημαίνουμε τα ακόλουθα:
Στο άρθρο 4 της Απόφασης που προβλέπει τη σύσταση- στελέχωση των ΚΨΥ αναφέρει:
«1. Τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας συνιστώνται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 1 του άρθρου 5 του ν. 2716/1999, ως αποκεντρωμένες οργανικές μονάδες των Νοσοκομείων.
2. Οι θέσεις του προσωπικού των Κέντρων Ψυχικής Υγείας συνιστώνται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 1 του άρθρου 5 του ν. 2716/1999.
3. Η στελέχωση του Κέντρου Ψυχικής Υγείας (ενηλίκων) για πληθυσμό ευθύνης 150.000 κατοίκων διαμορφώνεται ως εξής:- πέντε (5) ΠΕ Ψυχιάτρων,- τέσσερις (4) ΠΕ Ψυχολόγων,- ένας (1) ΤΕ Εργοθεραπευτών,- τρεις (3) ΠΕ Κοινωνικών Λειτουργών ή ΤΕ Κοινωνικών Λειτουργών,- πέντε (5) ΤΕ Επισκεπτών Υγείας / ΠΕ Δημόσιας και Κοινοτικής Υγείας ή ΤΕ Νοσηλευτικής, με εκπροσώπηση και των δύο ειδικοτήτων, δύο (2) ΠΕ Διοικητικού ή ΤΕ Διοικητικού – Λογιστικού και ΔΕ Διοικητικών Γραμματέων, ένας (1) ΥΕ Γενικών καθηκόντων.
Ειδικά στην περίπτωση που το Κέντρο Ψυχικής Υγείας αναπτύσσει και υπηρεσίες για παιδιά και εφήβους, για πληθυσμό ευθύνης 250.000 κατοίκων η στελέχωσή του περιλαμβάνει, επιπροσθέτως των ανωτέρω: τρεις (3) ΠΕ Ψυχιάτρων Παιδιών και Εφήβων,- δύο (2) επιπλέον ΠΕ Ψυχολόγων, δύο (2) επιπλέον ΤΕ Εργοθεραπευτών, δύο (2) επιπλέον ΠΕ Κοινωνικών Λειτουργών ή ΤΕ Κοινωνικών Λειτουργών, έναν (1) επιπλέον ΤΕ Επισκεπτών Υγείας / ΠΕ Δημόσιας και Κοινοτικής Υγείας, δύο (2) ΠΕ Λογοπεδικών ή ΤΕ Λογοθεραπευτών, έναν (1) ΠΕ Ειδικών Παιδαγωγών.»
Ι. Στις ανωτέρω διατάξεις και αναφορικά με τους Νοσηλευτές, τους οποίους εκπροσωπούμε, έχουν παρανόμως και αδικαιολογήτως αποκλειστεί οι Νοσηλευτές ΠΕ.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5§2 Α του Νόμου 1579/1985 (Ρυθμίσεις για την εφαρμογή και ανάπτυξη του Εθνικού Συστήματος Υγείας και άλλες διατάξεις, ΦΕΚ Α΄ 217/1985), «από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου καθιερώνεται ο επαγγελματικός τίτλος του νοσηλευτή και νοσηλεύτριας στους πτυχιούχους ή διπλωματούχους των: α) Τμημάτων νοσηλευτικής Α.Ε.Ι. β) Νοσηλευτικών τμημάτων Τ.Ε.Ι. γ) Τέως ανώτερων σχολών αδελφών νοσοκόμων επισκεπτριών αδελφών νοσοκόμων, αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Κ.Α.Τ.Ε.Ε. δ) Ισότιμων σχολών αλλοδαπής των αντίστοιχων σχολών α, β, γ. Η έννοια του νοσηλευτή ή νοσηλεύτριας προσδιορίζεται σύμφωνα με την 149 διεθνή σύμβαση εργασίας».
Ήδη από το έτος 1985 επομένως, προβλέπεται η απονομή του ιδίου επαγγελματικού τίτλου του νοσηλευτή τόσο στους αποφοίτους των ΑΕΙ, όσο και στους αποφοίτους των ΤΕΙ.
Η δε υποχρέωση αμφοτέρων των κατηγοριών ΠΕ και ΤΕ για την υποχρεωτική εγγραφή τους στον ίδιο επαγγελματικό σύλλογο, την Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδος, δυνάμει των διατάξεων του Νόμου 3252/2004, αλλά και το ότι εξ απόψεως επαγγελματικών δικαιωμάτων και υπηρεσιακών καθηκόντων, υπάρχει σαφής ταύτιση μεταξύ των νοσηλευτών των κατηγοριών ΤΕ και ΠΕ, καταδεικνύει σαφώς την ισότιμη νομοθετική τους μεταχείριση.
Κατά συνέπεια, η εισαγωγή οιασδήποτε μορφής διακρίσεως μεταξύ των Νοσηλευτών ΠΕ και ΤΕ θεωρείται τουλάχιστον αδιανόητη ως αντιβαίνουσα την συνταγματική αρχή της ισότητας, που επιτάσσει την ίση μεταχείριση των διοικουμένων εκείνων, που τελούν υπό τις αυτές συνθήκες.
Ο αδικαιολόγητος επομένως αποκλεισμός των Νοσηλευτών ΠΕ από τη στελέχωση των ΚΨΥ, πέραν του κινδύνου που εγκυμονεί για τους ήδη υπηρετούντες στα ΚΨΥ Νοσηλευτές ΠΕ, συνιστά ανεπίτρεπτη και αντισυνταγματική διάκριση εις βάρος τους και είναι επιβεβλημένη η άμεση τροποποίηση των ανωτέρω διατάξεων με διόρθωση στο ορθό Νοσηλευτές ΠΕ ή ΤΕ.
ΙΙ. Αναφορικά με την στελέχωση των ΚΨΥ με διαζευκτική επιλογή μεταξύ Νοσηλευτών, Επισκεπτών Υγείας και υπαλλήλων ΠΕ Δημόσιας και Κοινοτικής Υγείας και τη μη πρόβλεψη θέσεων Νοσηλευτών στην περίπτωση που το Κέντρο Ψυχικής Υγείας αναπτύσσει και υπηρεσίες για παιδιά και εφήβους, για πληθυσμό ευθύνης 250.000 κατοίκων, αυτές αντίκεινται ευθέως στα νομοθετικά κείμενα κατοχύρωσης των επαγγελματικών δικαιωμάτων και καθηκόντων των κατηγοριών των υπαλλήλων αυτών και στο άρθρο 30 του Υπαλληλικού Κώδικα που ορίζει ότι ο υπάλληλος ασκεί τα καθήκοντα του κλάδου ή της ειδικότητας του.
Παράλληλα θέτει σε κίνδυνο τις παρεχόμενες υπηρεσίες αλλά και τη δημόσια υγεία, καθώς νομιμοποιεί την παράνομη πραγματοποίηση νοσηλευτικών πράξεων από πρόσωπα που δεν φέρουν τον επαγγελματικό τίτλο του Νοσηλευτή κατά αντιποίηση του νοσηλευτικού επαγγέλματος. Ειδικότερα:
Στο άρθρο 3 της απόφασης προβλέπεται ότι : «Οι παρεχόμενες υπηρεσίες από τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας για ενήλικα άτομα (18 ετών και άνω) είναι:…β. Υπηρεσίες έγκαιρης διάγνωσης και ολοκληρωμένης θεραπευτικής αντιμετώπισης στην κοινότητα των ψυχικών διαταραχών, με έμφαση, ως προς το επείγον και την διεπιστημονικότητα, στις σοβαρές ψυχικές διαταραχές. Οι υπηρεσίες αυτές γίνονται μέσα από τις κάτωθι δράσεις:… χορήγηση και παρακολούθηση της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής, ψυχοθεραπευτικής και ψυχοκοινωνικής στήριξης του ψυχικά πάσχοντος και της οικογένειας του…- διαδικασίες εξασφάλισης του θεραπευτικού συνεχούς και της ολοκληρωμένης φροντίδας μέσα από την διασύνδεση με άλλες υπηρεσίες ψυχικής υγείας, υγείας και πρόνοιας, με στόχο την ανάπτυξη Δικτύου, όπου ο ρόλος του Κέντρου Ψυχικής Υγείας είναι κεντρικός… παροχή της φροντίδας στον χώρο του Κέντρου Ψυχικής Υγείας και στη βάση εξατομικευμένου σχεδίου φροντίδας, κατ’ οίκον ή στην κοινότητα, β2. Δράσεις Ολοκληρωμένης Κοινοτικής Θεραπείας σοβαρών ψυχικών διαταραχών. Επιπρόσθετα για τις σοβαρές ψυχικές διαταραχές αναπτύσσονται οι κάτωθι δράσεις: παρέμβαση στην κρίση και την υποτροπή της νόσου με στόχο την αποτροπή της νοσηλείας και κυρίως της ακούσιας. Εξέταση του ασθενή στον χώρο του Κέντρου Ψυχικής Υγείας ή στην κοινότητα για την εκτίμηση της αναγκαιότητας εκούσιας ή ακούσιας νοσηλείας. …γ. Υπηρεσίες ημερήσιας κυρίως φροντίδας, αλλά και βραχείας εκούσιας νοσηλείας, εφ’ όσον το Κέντρο Ψυχικής Υγείας διαθέτει τα κατάλληλα προς τούτο Τμήματα, η λειτουργία των οποίων προσδιορίζεται από σχετική νομοθετική ρύθμιση…»
Δεδομένου επομένως ότι ρητώς και σαφώς στο νόμο γίνεται λόγος περί νοσηλείας, χορήγησης φαρμάκων, θεραπευτικής αντιμετώπισης και παρέμβασης στην κρίση, είναι αυτονόητο ότι η πραγματοποίηση των πράξεων αυτών από Επισκέπτες Υγείας ή υπαλλήλους ΠΕ Δημόσιας και Κοινοτικής Υγείας είναι παράνομη και επικίνδυνη.
Είναι επομένως επιβεβλημένη η στελέχωση των ΚΨΥ από Νοσηλευτές σε όλες τις περιπτώσεις, χωρίς διαζευκτική επιλογή με άλλες κατηγορίες υπαλλήλων που δεν έχουν νόμιμο δικαίωμα πραγματοποίησης νοσηλευτικών πράξεων, απαραίτητων για την παροχή νοσηλευτικής φροντίδας, χωρίς την οποία δεν νοείται θεραπευτική αντιμετώπιση και τίθενται εν αμφιβόλω οι προβλεπόμενοι στο άρθρο 1 σκοποί λειτουργίας των ΚΨΥ, και συγκεκριμένα η παροχή υπηρεσιών πρόληψης και περίθαλψης που εξασφαλίζουν τη θεραπευτική συνέχεια, καθώς και σε υπηρεσίες που συμβάλλουν στην αποκατάσταση των ασθενών.
Τέλος με τους ανωτέρω αναφερόμενους δείκτες στελέχωσης και τις προβλεπόμενες θέσεις, είναι αμφίβολο έως απίθανο να εξασφαλιστεί η ολοήμερη λειτουργία των ΚΨΥ.
ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΝΩΤΕΡΩ
Διαμαρτυρόμενοι για τον υποβιβασμό του νοσηλευτικού επαγγέλματος και την «νομιμοποίηση» πραγματοποίησης νοσηλευτικών πράξεων από κατηγορίες υπαλλήλων που δεν έχουν σχετικό δικαίωμα,
ΑΙΤΟΥΜΑΣΤΕ
Την στελέχωση των ΚΨΥ με Νοσηλευτές ΠΕ ή ΤΕ σε όλες τις περιπτώσεις ανεξαρτήτως πληθυσμού αυτοτελώς και όχι κατά διαζευκτική επιλογή με άλλες κατηγορίες υπαλλήλων και την αύξηση των προβλεπόμενων θέσεων, σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία.
Για το Διοικητικό Συμβούλιο της Ε.Ν.Ε.
Ο Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας
Δημήτριος Σκουτέλης Αριστείδης Δάγλας