Η 10η Οκτωβρίου κάθε έτους. έχει θεσμοθετηθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας,, με γενικό στόχο την ευαισθητοποίηση για θέματα ψυχικής υγείας σε όλο τον κόσμο και την κινητοποίηση των προσπαθειών για την υποστήριξη της ψυχικής υγείας από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Η ψυχική υγεία εξακολουθεί να είναι ένας από τους πιο παραμελημένους τομείς της δημόσιας υγείας. Περίπου ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν με ψυχική διαταραχή, τρία εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από την επιβλαβή χρήση αλκοόλ και ένα άτομο πεθαίνει κάθε 40 δευτερόλεπτα από αυτοκτονία. Και τώρα, δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν πληγεί από την πανδημία COVID-19, η οποία επηρεάζει περαιτέρω την ψυχική υγεία των ανθρώπων.
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, έρχεται σε μια στιγμή που η καθημερινότητα όλων των πολιτών έχει αλλάξει σημαντικά ως αποτέλεσμα της πανδημίας COVID-19. Η έναρξη της πανδημίας σηματοδότησε και επέφερε πολλές προκλήσεις για τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, οι οποίοι παρέχουν τους τελευταίους μήνες τις υπηρεσίες τους υπό άκρως ψυχοπιεστικές συνθήκες εργασίας.
Οι συνεχιζόμενες μεταβολές της καθημερινότητας σε συνδυασμό με τις ακραίες κοινωνικές αλλαγές, αναγάγουν την προσαρμογή στις νέες συνθήκες της πανδημίας σε μια πολύ σκληρή ψυχοσωματική διαδικασία. Ο φόβος της νόσησης, τη μη μετάδοσης του ιού στο οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον, η περιορισμένη υγειονομική προστασία, αλλά και άμεσες συνέπειες, όπως η απώλεια εργασίας, η κοινωνική απομόνωση και η διαχείριση των ψυχοπιεστικών συναισθημάτων όπως η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, το οποίο μερικές φορές δεν είναι σε θέση να αποχαιρετήσει, επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο την ψυχική υγεία τόσο των επαγγελματιών υγείας αλλά και των πολιτών. Επίσης η περιορισμένη πρόσβαση σε ποιοτική, προσιτή υγειονομική περίθαλψη στον κόσμο πριν από την πανδημία, και ιδιαίτερα σε ανθρωπιστικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και συγκρούσεων, μειώθηκε περαιτέρω λόγω του COVID-19, καθώς η πανδημία διέκοψε πολλές υπηρεσίες υγείας σε όλο τον κόσμο. Πρωταρχική αίτια ήταν η μόλυνση και ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού, ενώ περαιτέρω εμπόδια αποτέλεσαν η μετατροπές υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε εγκαταστάσεις φροντίδας για άτομα με COVID-19.
Δεδομένης της παρατεταμένης κατάστασης έκτακτης ανάγκης, αναμένεται ότι η ανάγκη για ψυχική υγεία και ψυχοκοινωνική υποστήριξη θα αυξηθεί σημαντικά τους επόμενους μήνες και χρόνια. Η επένδυση σε προγράμματα ψυχικής υγείας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, τα οποία έχουν ήδη υποστεί χρόνια χρόνιας υποχρηματοδότησης, είναι πλέον πιο σημαντικά από ποτέ. Σύμφωνα με τη δήλωση του Γενικού Διευθυντή του Π.Ο.Υ. Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus «Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας είναι μια ευκαιρία για τον κόσμο να έρθει μαζί και να αρχίσει να αποκαθιστά την ιστορική παραμέληση της ψυχικής υγείας, καθώς βλέπουμε ήδη τις συνέπειες της πανδημίας COVID-19 στην ψυχική ευεξία των ανθρώπων, και αυτή είναι μόνο η αρχή. Αν δεν αναλάβουμε σοβαρές δεσμεύσεις για την αύξηση των επενδύσεων στην ψυχική υγεία αυτή τη στιγμή, οι συνέπειες για την υγεία, τις κοινωνικές και οικονομικές θα είναι εκτεταμένες». Γι’ αυτό ο στόχος της φετινής εκστρατείας της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας είναι η αύξηση των επενδύσεων στην ψυχική υγεία.
Σε ότι αφορά τη χώρα μας, η ανάγκη για ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού με Νοσηλευτές Ψυχικής Υγείας είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Επίσης η ανάπτυξη και η αναδιοργάνωση όλου του πλαισίου των παρεχόμενων υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε όλα τα επίπεδα κρίνεται απολύτως αναγκαία, ώστε όλοι οι πολίτες να λαμβάνουν τις αρμόζουσες υπηρεσίες ψυχικές υγείας.
Για το Διοικητικό Συμβούλιο της Ε.Ν.Ε
Ο Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας
Δημήτριος Σκουτέλης Τζαννής Πολυκανδριώτης