Αναφορικά με την πρόσφατη νομοθετική μεταρρύθμιση των νοσηλευτικών ειδικοτήτων δια του Νόμου 4690/2020, ως το επαγγελματικό επιμελητήριο των Νοσηλευτών της χώρας και θεσμικό όργανο προάσπισης των δικαιωμάτων τους, σας επισημαίνουμε τα ακόλουθα:
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Νόμου 4690/2020: « 2. Με απόφαση του Διοικητή κάθε Υ.ΠΕ., μετά από γνώμη του Επιστημονικού Συμβουλίου της, ορίζονται «Συντονιστές Εκπαίδευσης» και «Αναπληρωτές Συντονιστές Εκπαίδευσης» των ειδικευομένων νοσηλευτών με τριετή θητεία, για την εποπτεία και τον συντονισμό της κλινικής και θεωρητικής εκπαίδευσής τους στην οικεία Δ.Υ.ΠΕ.. Ο «Συντονιστής Εκπαίδευσης» είναι νοσηλευτής ΠΕ, κάτοχος διδακτορικού διπλώματος, μεταπτυχιακού τίτλου ειδίκευσης ή ειδικότητας, που πληροί τις προϋποθέσεις του παρόντος νόμου και υπηρετεί σε ένα από τα νοσοκομεία ή τα κέντρα υγείας ή τη Δ.Υ.ΠΕ. Ο «Αναπληρωτής Συντονιστής Εκπαίδευσης» ορίζεται ανά εκπαιδευτική μονάδα, κατέχει τα ίδια προσόντα με τον Συντονιστή και επικουρεί το έργο αυτού στο επίπεδο που του αντιστοιχεί. Κάθε Συντονιστής Εκπαίδευσης ελέγχει την εφαρμογή της θεωρητικής και κλινικής εκπαίδευσης των ειδικευομένων, εγκρίνει το πρόγραμμα εναλλαγής των ειδικευομένων στους χώρους παροχής της ειδικότητας, κατανέμει τους ειδικευομένους με απόφασή του στους χώρους άσκησής τους, εκδίδει πιστοποιητικό περάτωσης της εκπαίδευσης και ορίζει τους εκπαιδευτές της ειδικότητας, μετά από γνώμη του προϊσταμένου της νοσηλευτικής υπηρεσίας του αντίστοιχου νοσοκομείου και/ή μετά τη γνώμη του προϊστάμενου της διεύθυνσης δημόσιας υγείας της αντίστοιχης Δ.Υ.ΠΕ. σε κάθε χώρο, όπου εκπαιδεύονται οι ειδικευόμενοι…».
Η ως άνω διάταξη εισάγει μη νόμιμη και αντισυνταγματική διάκριση μεταξύ των Νοσηλευτών της χώρας τους οποίους εκπροσωπούμε, ενώ τίθενται και πολύ σοβαρά ζητήματα ανεδαφικότητας αυτής, λόγω της μεγάλης δυσχέρειας πρακτικής της εφαρμογής. Ειδικότερα:
Α. Η αντισυνταγματική δυσμενής διάκριση κατά των ΤΕ Νοσηλευτών
1. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5§2 Α του Νόμου 1579/1985 (Ρυθμίσεις για την εφαρμογή και ανάπτυξη του Εθνικού Συστήματος Υγείας και άλλες διατάξεις, ΦΕΚ Α΄ 217/1985), «από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου καθιερώνεται ο επαγγελματικός τίτλος του νοσηλευτή και νοσηλεύτριας στους πτυχιούχους ή διπλωματούχους των: α) Τμημάτων νοσηλευτικής Α.Ε.Ι. β) Νοσηλευτικών τμημάτων Τ.Ε.Ι. γ) Τέως ανώτερων σχολών αδελφών νοσοκόμων επισκεπτριών αδελφών νοσοκόμων, αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Κ.Α.Τ.Ε.Ε. δ) Ισότιμων σχολών αλλοδαπής των αντίστοιχων σχολών α, β, γ. Η έννοια του νοσηλευτή ή νοσηλεύτριας προσδιορίζεται σύμφωνα με την 149 διεθνή σύμβαση εργασίας».
Όπως σαφώς προκύπτει εκ των ανωτέρω διατάξεων, ο νομοθέτης ήδη από το έτος 1985 προβλέπει ρητώς την απονομή του αυτού επαγγελματικού τίτλου του νοσηλευτή τόσο στους αποφοίτους των ΑΕΙ, όσο και στους αποφοίτους των ΤΕΙ, αναγνωρίζοντας, προφανώς, την ομοιότητα των τυπικών προσόντων τους. Από την στιγμή, λοιπόν, που οι νοσηλευτές ΠΕ και ΤΕ φέρουν τον ίδιο επαγγελματικό τίτλο, δεν δικαιολογείται το προβάδισμα της μιας κατηγορίας έναντι της άλλης, δοθέντος ότι πρόκειται περί υπαλλήλων, που ασκούν το ίδιο ακριβώς επάγγελμα επί ίσοις όροις.
2. Δυνάμει των διατάξεων του Νόμου 3252/2004 συστήθηκε, η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδος ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και δη ως επαγγελματικός σύλλογος όλων των νοσηλευτών της χώρας, προβλεπομένης της υποχρεωτικής εγγραφής αυτών στα μητρώα της. Σύμφωνα, λοιπόν, με τις διατάξεις του άρθρου 3§2 του Νόμου 3252/2004, «τακτικά μέλη της Ε.Ν.Ε. είναι υποχρεωτικά όλοι οι νοσηλευτές που είναι απόφοιτοι: α) Τμημάτων Νοσηλευτικών A.E.I., β) Νοσηλευτικών Τμημάτων T.E.I., γ) Πρώην Ανώτερων Σχολών Αδελφών Νοσοκόμων, Επισκεπτριών Αδελφών Νοσοκόμων, αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, δ) Πρώην Νοσηλευτικών Σχολών ΚΑΤΕΕ, ε) Νοσηλευτικών Σχολών ή Τμημάτων της αλλοδαπής, των οποίων τα διπλώματα έχουν αναγνωριστεί ως ισότιμα με τα πτυχία των νοσηλευτικών σχολών της ημεδαπής από τις αρμόδιες υπηρεσίες. στ) Σχολής Αξιωματικών Νοσηλευτικής, ζ) Πρώην Σχολής Αξιωματικών Αδελφών Νοσοκόμων».
Εκ των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται, ότι ο νομοθέτης επιφυλάσσει ή άλλως διασφαλίζει εν τοις πράγμασι το ίδιο καθεστώς μεταχείρισης για τους νοσηλευτές τόσο της κατηγορίας ΠΕ, όσο και της κατηγορίας ΤΕ, καθώς η υποχρέωση αμφοτέρων, όπως εγγραφούν στον ίδιο επαγγελματικό σύλλογο – ΝΠΔΔ υποδηλώνει με ξεκάθαρο τρόπο, ότι υπάρχει σαφής πρόθεση εξομοίωσης αυτών εξ απόψεως επαγγελματικών προσόντων και εν γένει ασκήσεως του νοσηλευτικού επαγγέλματος.
3. Συναφώς αναφέρεται ότι από πλέγμα ειδικότερων του Υπαλληλικού Κώδικα και συναφών νόμων που αφορούν τη Νοσηλευτική Υπηρεσία των Νοσοκομείων του ΕΣΥ, προκύπτει το μη προβάδισμα των Νοσηλευτών ΠΕ έναντι των Νοσηλευτών ΤΕ. Ειδικότερα: Σύμφωνα με το άρθρο 103 παρ. 1 εδάφιο β΄ του Νόμου 2071/1992: «Θέσεις διευθυντών, τομεαρχών, προϊσταμένων και υπευθύνων της νοσηλευτικής υπηρεσίας, νοσηλευτικών ιδρυμάτων και κέντρων υγείας, καταλαμβάνονται από νοσηλευτές ΠΕ και ΤΕ…», ενώ το πιο πρόσφατο άρθρο 124 του Νόμου 4600/2019 προβλέπει: «Στη Διεύθυνση, στους Τομείς και στα Τμήματα της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας προΐστανται υπάλληλοι των κλάδων ΠΕ Νοσηλευτικής ή ΤΕ Νοσηλευτικής, με εξαίρεση τα νοσηλευτικά τμήματα που καλύπτουν τα Μαιευτικά – Γυναικολογικά Τμήματα, στα οποία προΐστανται υπάλληλοι του κλάδου ΤΕ Μαιευτικής εκτός αν δεν υπάρχουν υπάλληλοι του κλάδου αυτού, οπότε προΐστανται υπάλληλοι του κλάδου ΤΕ Νοσηλευτικής. Σε όσους Οργανισμούς υφίσταται η πρόβλεψη της κατάληψης των ανωτέρω θέσεων από υπαλλήλους του κλάδου ΔΕ Βοηθών Νοσηλευτικής όταν δεν υπάρχουν ή δεν επαρκούν οι υπάλληλοι των κλάδων ΠΕ Νοσηλευτικής ή ΤΕ Νοσηλευτικής, η πρόβλεψη αυτή καταργείται».
Από τις ανωτέρω διατάξεις επιβεβαιώνεται η σαφής βούληση του νομοθέτη περί της μη ύπαρξης προβαδίσματος μεταξύ των δύο κατηγοριών νοσηλευτών (ΠΕ και ΤΕ), προκειμένου περί της κατάληψης των οικείων θέσεων ευθύνης.
Ενόψει όλων των παραπάνω, η εισαγωγή οιασδήποτε μορφής διακρίσεως μεταξύ των μελών του ιδίου επαγγελματικού συλλόγου θεωρείται τουλάχιστον αδιανόητη ως αντιβαίνουσα την συνταγματική αρχή της ισότητας, που επιτάσσει την ίση μεταχείριση των διοικουμένων εκείνων, που τελούν υπό τις αυτές συνθήκες.
Κατ’ αποτέλεσμα η ανωτέρω νομοθετική πρόβλεψη περί ορισμού Νοσηλευτή ΠΕ ως Συντονιστή εκπαίδευσης είναι αντισυνταγματική καθώς παραβιάζει ευθέως την αρχή της ισότητας και της ίσης μεταχείρισης και είναι επιβεβλημένη η μεταρρύθμισή της στο ορθό Νοσηλευτή ΠΕ ή ΤΕ.
Β. Το ανεδαφικό της ανωτέρω ρύθμισης και η αδυναμία πρακτικής της εφαρμογής
Γνωρίζοντας τα σχετικά στατιστικά στοιχεία ως το επιμελητήριο των Νοσηλευτών, σας επισημαίνουμε, το ήδη γνωστό και σε εσάς γεγονός της αριθμητικής ανεπάρκειας των Νοσηλευτών ΠΕ με διδακτορικό (αλλά και των Νοσηλευτών ΤΕ με διδακτορικό) δεδομένου ότι εν προκειμένω πρόκειται για ανάγκη δεκάδων ή και εκατοντάδων υπαλλήλων (εφόσον η διάταξη κάνει λόγο για ορισμό Αναπληρωτή Συντονιστή Εκπαίδευση ανά εκπαιδευτική μονάδα).
Οι Νοσηλευτές αυτοί δεν επαρκούν αριθμητικά για την κάλυψη των αναγκών ούτε κατά την πρώτη εφαρμογή του Νόμου (πολλώ δε μάλλον στη συνέχεια), η δε συντριπτική τους πλειοψηφία κατέχει θέσεις ευθύνης στα Νοσοκομεία υπηρέτησης τους, με αποτέλεσμα να τίθενται πολύ σοβαρά ζητήματα εύρυθμης λειτουργίας των οικείων οργανικών μονάδων, αλλά και πρακτικής εφαρμογής της ως άνω διάταξης.
Κατά συνέπεια επιβάλλεται η θέση του μεταπτυχιακού τίτλου ως επικουρικού προσόντος του Συντονιστή Εκπαίδευσης και των Αναπληρωτών αυτού.
Συνεπεία όλων των ανωτέρω πρέπει να πραγματοποιηθούν οι απαιτούμενες ενέργειες ώστε η ως άνω διάταξη να είναι εφαρμόσιμη στην πράξη, να μην καταστεί κενό γράμμα και να μην προκαλέσει περισσότερα προβλήματα από όσα θεσπίστηκε να επιλύσει, σε εκπλήρωση παγίου αιτήματος της ΕΝΕ.
Πρόταση μας ο ορισμός ως Συντονιστή Εκπαίδευσης και Αναπληρωτών Συντονιστών Εκπαίδευσης «Νοσηλευτή ΠΕ ή ΤΕ με διδακτορικό τίτλο σπουδών και ελλείψει αυτού μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών», προκειμένου να υφίσταται επαρκής αριθμός υποψηφίων και να εφαρμοστεί η ως άνω διάταξη στην πράξη με ευχέρεια και χωρίς προβλήματα που θα αποτελέσουν τροχοπέδη στην υλοποίηση μιας πολύ σημαντικής για το νοσηλευτικό κλάδο μεταρρυθμιστικής προσπάθειας.
Παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση.
Για το Διοικητικό Συμβούλιο της Ε.Ν.Ε.
Ο Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας
Δημήτριος Σκουτέλης Τζαννής Πολυκανδριώτης
