Αναφορικά με το μείζονος σημασία ζήτημα της στελέχωσης, εξ απόψεως νοσηλευτικού προσωπικού, των Μονάδων Φροντίδας Ηλικιωμένων (Μ.Φ.Η.) μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδος (ΕΝΕ) επισημαίνει τα ακόλουθα :
Οι προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας των ως άνω Μονάδων προβλέπονται και ρυθμίζονται από συγκεκριμένο κανονιστικό πλαίσιο, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί με την έκδοση σχετικών υπουργικών αποφάσεων. Ειδικότερα, αρχικώς εξεδόθη η υπ’αριθμ. Π4Β/οικ3176/29.05.1996 (ΦΕΚ Β΄ 455/1996) απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, ενώ ακολούθησε η έκδοση της υπ’αριθμ. Π4β/οικ.4690/30.08.1996 Απόφασης του ιδίου ως άνω Υπουργού. Τελικώς, οι διατάξεις αμφοτέρων των παραπάνω υπουργικών αποφάσεων τροποποιήθηκαν, συμπληρώθηκαν και επί της ουσίας αντικαταστάθηκαν από τις διατάξεις της υπ’αριθμ. Π1γ/οικ.81551/25.06.2007 απόφασης του Υφυπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΦΕΚ Β΄ 1136/2007).
Εν σχέσει με την απασχόληση νοσηλευτικού προσωπικού στις Μ.Φ.Η., οι δύο πρώτες κατά χρόνον υπουργικές αποφάσεις ορίζουν δια των διατάξεων του άρθρου 13 ως εξής : «Το προσωπικό της Μονάδας διακρίνεται σε: Διοικητικό, Ιατρικό, Νοσηλευτικό, Βοηθητικό και Ειδικό και πρέπει να διαθέτει την ακόλουθη τουλάχιστον σύνθεση. Α’ Διοικητικό : (…), Β’ Ιατρικό : (…), Γ’ Νοσηλευτικό: α) Ένας (1) προϊστάμενος-η, κατά προτίμηση απόφοιτος-η Σχολής τετραετούς φοίτησης Νοσηλευτών-τριών ή Επισκεπτών-τριών Υγείας ή Μαιών. η τριετούς φοίτησης με διετή τουλάχιστον νοσηλευτική πείρα. β) Ένας (1) Νοσηλευτής-τρια ή ένας (1) βοηθός νοσηλευτού-τριας για κάθε 25 κλίνες τουλάχιστον. Όταν ο αριθμός των κλινών είναι μεγαλύτερος από 25, 50 75 κ.ο.κ. κατά 11 κλίνες απαιτείται ένα επιπλέον άτομο με τα παραπάνω προσόντα. γ) Ένας (1) βοηθός νοσηλευτικού προσωπικού για κάθε 25 κλίνες τουλάχιστον, για την κάλυψη του απογευματινού ωραρίου εργασίας. Το ίδιο με την προηγούμενη παράγραφο ισχύει για τις πάνω από 25 κλίνες. δ) Ένας (1) βοηθός νοσηλευτικού προσωπικού για κάθε 30 κλίνες τουλάχιστον, για την κάλυψη του νυκτερινού ωραρίου εργασίας. Το ίδιο με την προηγούμενη παράγραφο ισχύει για τις πάνω από 30 κλίνες».
Όπως προκύπτει εκ των ανωτέρω διατάξεων, το προγενέστερο καθεστώς, που ρύθμιζε τους όρους λειτουργίας των Μ.Φ.Η., έδινε ιδιαίτερη έμφαση στην παρουσία Νοσηλευτή μεταξύ του απασχολούμενου προσωπικού, ενώ έκανε σαφή διαχωρισμό μεταξύ Νοσηλευτών και Βοηθών Νοσηλευτών.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να υπογραμμιστεί, ότι εκ της κείμενης νομοθεσίας καθιερώνεται ρητή διάκριση μεταξύ των ανωτέρω δύο κλάδων εργαζομένων. Ειδικότερα, ο επαγγελματικός τίτλος του Νοσηλευτή έχει καθιερωθεί δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 5§2 Α του Νόμου 1579/1985 και απονέμεται στους πτυχιούχους ή διπλωματούχους των : α) Τμημάτων νοσηλευτικής Α.Ε.Ι. β) Νοσηλευτικών τμημάτων Τ.Ε.Ι. γ) Τέως ανώτερων σχολών αδελφών νοσοκόμων επισκεπτριών αδελφών νοσοκόμων, αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Κ.Α.Τ.Ε.Ε. δ) Ισότιμων σχολών αλλοδαπής των αντίστοιχων σχολών α, β, γ.
Ο επαγγελματικός τίτλος των Βοηθών Νοσηλευτή έχει καθιερωθεί δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 4 του Προεδρικού Διατάγματος 210/2001 και απονέμεται στους κατόχους πτυχίων των : 1. Μέσων Τεχνικών Επαγγελματικών Νοσηλευτικών Σχολών (Μ.Τ.Ε.Ν.Σ ) 2. Τεχνικών Επαγγελματικών Λυκείων (Τ.Ε.Λ.) Νοσηλευτικής κατεύθυνσης 3. Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (I.Ε.Κ.) Νοσηλευτικής (Τ.Ε.Ε.) 4. Τεχνικών Επαγγελματικών Εκπαιδευτηρίων Α’ κύκλου Βοηθών Νοσηλευτών 5. Τεχνικών Επαγγελματικών Εκπαιδευτηρίων (Τ.Ε.Ε.) Β’ κύκλου Βοηθών Νοσηλευτών 6. Σχολών της αλλοδαπής ισοτίμων προς τις ανωτέρω Σχολές.
Το προεκτεθέν πλαίσιο τροποποιήθηκε – αντικαταστάθηκε δυνάμει των διατάξεων της νεότερης υπ’αριθμ. Π1γ/οικ.81551/25.06.2007 απόφασης του Υφυπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, που ορίζει ως εξής : «Το προσωπικό της μονάδας διακρίνεται σε: Διοικητικό, Ιατρικό, Νοσηλευτικό, Βοηθητικό και Ειδικό και πρέπει να διαθέτει την ακόλουθη τουλάχιστον σύνθεση: Α. Διοικητικό: (…), Β. Ιατρικό : (…), Γ. Νοσηλευτικό : Πρωινή βάρδια: Ένας νοσηλευτής-τρια ΤΕ ή ένας νοσηλευτής-τρια ΔΕ με καθήκοντα προϊσταμένου-ης και επιπλέον: Ένας κοινωνικός φροντιστής-τρια ανά 25 αυτοεξυπηρετούμενους περιθαλπόμενους ή ανά 15 μη αυτοεξυπηρετούμενους. Όταν ο αριθμός των περιθαλπόμενων είναι μεγαλύτερος των 25, 50, 75 κ.ο.κ. κατά 11 περιθαλπόμενους, απαιτείται ένας επιπλέον κοινωνικός φροντιστής-τρια. Απογευματινή βάρδια: Ένας νοσηλευτής – τρια ΤΕ ή ένας νοσηλευτής – τρια ΔΕ για τους πρώτους 25 περιθαλπόμενους. Ένας κοινωνικός φροντιστής – τρια ανά 25 επιπλέον αυτοεξυπηρετούμενους περιθαλπόμενους ή ανά 15 μη αυτοεξυπηρετούμενους. Όταν ο αριθμός των περιθαλπόμενων είναι μεγαλύτερος των 25, 50, 75 κ.ο.κ. κατά 11 περιθαλπόμενους, απαιτείται ένας επιπλέον κοινωνικός φροντιστής-τρια. Βραδινή βάρδια: Ένας νοσηλευτής – τρια ΤΕ ή ένας νοσηλευτής – τρια ΔΕ για τους πρώτους 35 περιθαλπόμενους. Ένας κοινωνικός φροντιστής-τρια ανά 35 επιπλέον περιθαλπόμενους. Όταν ο αριθμός των περιθαλπόμενων είναι μεγαλύτερος του 35, 70 κ.ο.κ. κατά 17 περιθαλπόμενους, απαιτείται ένας επιπλέον κοινωνικός φροντιστής-τρια».
Επί των ανωτέρω πλέον πρόσφατων διατάξεων χωρούν οι ακόλουθες σκέψεις. Αρχικώς θα πρέπει να τονιστεί, ότι η νεότερη υπουργική απόφαση κάνει εσφαλμένως χρήση ενός ανύπαρκτου επαγγελματικού τίτλου, ήτοι του τίτλου του Νοσηλευτή ΔΕ. Στο σημείο αυτό διευκρινίζεται για ακόμη μια φορά, ότι τον τίτλο του Νοσηλευτή δύνανται να φέρουν μόνον οι απόφοιτοι ΑΤΕΙ και ΑΕΙ. Οι απόφοιτοι της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ΔΕ) δύνανται να φέρουν μόνον τον επαγγελματικό τίτλο του Βοηθού Νοσηλευτή. Υπ’αυτό το πρίσμα η νεότερη και νυν ισχύουσα υπουργική απόφαση περί των προϋποθέσεων ίδρυσης και λειτουργίας των Μ.Φ.Η. χρήζει διορθώσεως.
Περαιτέρω αξίζει να υπογραμμιστεί, ότι ο προαιρετικός χαρακτήρας της παρουσίας Νοσηλευτή ΤΕ ή ΠΕ μεταξύ του απασχολούμενου προσωπικού δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά σχετικά με την κατά το δυνατόν ασφαλέστερη λειτουργία των Μ.Φ.Η. Με άλλα λόγια, η παρουσία των Νοσηλευτών ΤΕ και ΠΕ στον ιδιαίτερα ευαίσθητο χώρο των Μ.Φ.Η. κρίνεται ως επιβεβλημένη, ενόψει των επαγγελματικών τους δικαιωμάτων, που διαφοροποιούνται ουσιωδώς των αντίστοιχων επαγγελματικών δικαιωμάτων των Βοηθών Νοσηλευτή ΔΕ.
Ενόψει των ανωτέρω δεδομένων η ΕΝΕ προτείνει την τροποποίηση των διατάξεων του άρθρου 13 της υπ’αριθμ. Π1γ/οικ.81551/25.06.2007 απόφασης του Υφυπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, δια της καθιέρωσης της υποχρεωτικής σύνθεσης του νοσηλευτικού προσωπικού των Μ.Φ.Η. από τουλάχιστον έναν Νοσηλευτή ΤΕ ή ΠΕ, ως θεμελιώδους προϋπόθεσης για την νόμιμη και πρωτίστως για την πλέον ασφαλή λειτουργία των Μ.Φ.Η.
Για το Διοικητικό Συμβούλιο της Ε.Ν.Ε.
Ο Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας
Δημήτρης Σκουτέλης Αριστείδης Δάγλας