Με αφορμή τις διατάξεις του άρθρου 19 του Νόμου 3801/2009
Το κείμενο του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα (Νόμος 3528/2007) υπέστη προσφάτως ορισμένες τροποποιήσεις, αφορώσες στο σύνολό τους το καθεστώς των μετατάξεων. Ειδικότερα, με την ψήφιση και θέση σε ισχύ του Νόμου 3801/2009 (Ρυθμίσεις θεμάτων προσωπικού με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου και άλλες διατάξεις οργάνωσης και λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης), τροποποιήθηκαν τα άρθρα 71 και 74 του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα και διαμορφώθηκαν ως ακολούθως :
Στο άρθρο 71 προστέθηκαν δύο νέες παράγραφοι με αριθμούς 4 και 5 που ορίζουν τα εξής :
71§4 «Οι μετατάξεις του παρόντος άρθρου διενεργούνται και σε άλλο κλάδο της ίδιας ή ανώτερης κατηγορίας με την επιφύλαξη της παρ. 2 του άρθρου 70, εφόσον ο μετατασσόμενος κατέχει τα τυπικά προσόντα του κλάδου στον οποίο μετατάσσεται».
71§5 «Δεν επιτρέπεται μετάταξη υπαλλήλου στις υπηρεσίες που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, όπως ισχύει, πριν παρέλθουν πέντε (5) έτη από
το διορισμό ή από προηγούμενη μετάταξη, με τις διατάξεις αυτές ή άλλες ειδικές διατάξεις, με εξαίρεση τις διατάξεις που προβλέπουν τη μετάταξη σε παραμεθόριες περιοχές ή αμοιβαία μετάταξη υπαλλήλων. Ο ανωτέρω περιορισμός της πενταετίας εφαρμόζεται για τις αιτήσεις μετάταξης, που θα υποβληθούν μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος»
Στο άρθρο 74 αντικαταστάθηκε η παράγραφος 2, η οποία ορίζει πλέον ως εξής :
74§2 «Στην περίπτωση των μετατάξεων του άρθρου 71 τα αρμόδια όργανα μπορούν να αρνηθούν την εκτέλεση των αποφάσεων των υπηρεσιακών
συμβουλίων, εφόσον το ποσοστό των κενών θέσεων του κλάδου, στον οποίο ανήκει ο μετατασσόμενος υπάλληλος, υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%) του συνόλου των οργανικών θέσεων του κλάδου αυτού»
Οι ανωτέρω τροποποιήσεις έλαβαν χώρα δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 19§§1-2 του Νόμου 3801/2009. Επί των τροποποιήσεως αυτών χωρούν οι ακόλουθες σύντομες παρατηρήσεις :
Με τις νέα διατάξεις του άρθρου 71§4 επεκτείνεται η ρύθμιση περί μετατάξεων με βάση την προηγούμενη ανακοίνωση των θέσεων του φορέα υποδοχής, ώστε να καταλαμβάνει πλέον και την περίπτωση μετάταξης σε ανώτερη κατηγορία. Παραμένει σε ισχύ, ωστόσο, ο περιορισμός της διάταξης του άρθρου 70§2, σύμφωνα με τον οποίο «υπάλληλος που είχε τον απαιτούμενο για διορισμό σε ανώτερη κατηγορία τίτλο σπουδών κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης διορισμού του δεν επιτρέπεται να μεταταγεί σε θέση κλάδου ανώτερης κατηγορίας πριν από τη συμπλήρωση οκταετίας από το διορισμό του».
Περαιτέρω, με την ρύθμιση της παραγράφου 5 του άρθρου 71 τίθεται ένας χρονικός περιορισμός ως προς την υπαγωγή τινός υπαλλήλου στις διατάξεις του συγκεκριμένου άρθρου. Ειδικότερα, απαγορεύεται η μετάταξη υπαλλήλου από Υπουργείο σε Υπουργείο ή σε άλλη δημόσια υπηρεσία ή σε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και αντιστρόφως ή μεταξύ τους προτού παρέλθει χρονική περίοδος πέντε (5) ετών από τον διορισμό του ή την ενδεχόμενη προηγούμενη μετάταξή του. Εξαιρούνται του περιορισμού αυτού οι υπάλληλοι που μετατάχθηκαν κατ’εφαρμογή των σχετικών διατάξεων περί παραμεθόριων περιοχών (Βλέπε άρθρο 72 του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα) και περί αμοιβαίων μετατάξεων.
Είναι σαφές, ότι με την συγκεκριμένη διάταξη επιχειρείται να τεθεί ένας δραστικός φραγμός στην διαρκή κινητικότητα των υπαλλήλων, ώστε να εξασφαλίζεται η απαιτούμενη σταθερότητα στις υπηρεσίες του Δημοσίου.
Επιπλέον εντύπωση προκαλεί η αναφορά, για πρώτη φορά στο κείμενο του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα, του όρου «αμοιβαία μετάταξη». Μέχρι πρότινος μοναδική παρεμφερής διάταξη ήταν αυτή του άρθρου 67§8, που έκανε λόγο περί αμοιβαίων μεταθέσεων, η εφαρμογή της οποίας είχε ωστόσο ατονήσει.
Τέλος, με τη νέα παράγραφο 2 του άρθρου 74, συγκεκριμενοποιούνται οι λόγοι για τους οποίους δύνανται τα αρμόδια όργανα (π.χ. οι διοικητές νοσοκομείων) να αρνηθούν την εκτέλεση των αποφάσεων – γνωμών των υπηρεσιακών συμβουλίων για τις μετατάξεις του άρθρου 71, θεσπιζομένου ενός ποσοτικού, άρα αντικειμενικού και ελέγξιμου κριτηρίου. Επισημαίνεται, ότι υπό την προϊσχύουσα μορφή της συγκεκριμένης διάταξης, η άρνηση εκτέλεσης των αποφάσεων των υπηρεσιακών συμβουλίων μπορούσε να στηριχτεί σε λόγους νομιμότητας, μη προσδιοριζομένων αυτών, δημιουργουμένης ούτως μιας ασάφειας γύρω από την εφαρμογή της επίμαχης διάταξης.
Πέραν των ανωτέρω τροποποιήσεων των προαναφερθεισών διατάξεων του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα, ιδιαίτερα σημαντικές κρίνονται και οι διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 19 του Νόμου 3801/2009 σύμφωνα με τις οποίες «επιτρέπεται, ύστερα από αίτηση, η αμοιβαία μετάταξη υπαλλήλων του Δημοσίου και των Ν.Π.Δ.Δ. από Υπουργείο σε Υπουργείο ή άλλη δημόσια υπηρεσία ή σε Ν.Π.Δ.Δ. και αντιστρόφως ή μεταξύ τους, με την προϋπόθεση να ανήκουν στην ίδια κατηγορία και να κατέχουν τα τυπικά προσόντα του κλάδου στον οποίο μετατάσσονται. Στην περίπτωση αυτή οι θέσεις που κατέχονται από τους μετατασσόμενους λογίζονται κενές. Η ανωτέρω μετάταξη γίνεται μετά από γνώμη των οικείων υπηρεσιακών συμβουλίων, εφαρμοζομένων κατά τα λοιπά των διατάξεων των παραγράφων 1 και 3 του άρθρου 74 του Υπαλληλικού Κώδικα (ν. 3528/2007), όπως εκάστοτε ισχύουν».
Με τις ανωτέρω νέες διατάξεις καθιερώνεται ρητώς και για πρώτη φορά στα χρονικά του Δημοσιοϋπαλληλικού Δικαίου ο θεσμός των αμοιβαίων μετατάξεων. Με αυτόν τον τρόπο διευκολύνεται σε σημαντικό βαθμό η κινητικότητα των υπαλλήλων και δίδεται λύση σε όσους, για παράδειγμα, αντιμετωπίζουν πρόβλημα μεγάλης απόστασης από τον τόπο κατοικίας τους ή έχουν αυξημένες οικογενειακές υποχρεώσεις που επιβάλλουν την μετάταξή τους κλπ.
Υπογραμμίζεται, μάλιστα, ότι οι αμοιβαίες μετατάξεις δεν υπόκεινται στον απαγορευτικό περιορισμό της υποχρεωτικής παρόδου πενταετίας από τον διορισμό ή την προηγούμενη μετάταξη του υπαλλήλου, σύμφωνα με τις προεκτεθείσες νέες διατάξεις του άρθρου 71§5 του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα. Με άλλα λόγια ενεργούνται οποτεδήποτε, χωρίς χρονικό περιορισμό.
Η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδος θα παρακολουθεί στενά την πορεία εφαρμογής των νέων αυτών διατάξεων, προς όφελος πάντα του κλάδου των νοσηλευτών.