Η Ε.Ν.Ε. απέστειλε έγγραφο προς το Υπουργείο Υγείας και τις Υγειονομικές Περιφέρειες, αναφορικά με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) με αντικείμενο «Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της κατεπείγουσας ανάγκης ενίσχυσης της στελέχωσης των πληρωμάτων στα ασθενοφόρα των δομών του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας, των Κέντρων Υγείας και των Πολυδύναμων Περιφερειακών Ιατρείων των νησιωτικών και ορεινών περιοχών της χώρας» (ΦΕΚ Α΄ 132), κατά την η συνοδεία των Νοσηλευτών σε διακομιδές ασθενών είναι παράνομη και καταχρηστική.
Αξιότιμοι,
Με αφορμή την από 5 Ιουλίου 2023 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) με αντικείμενο «Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της κατεπείγουσας ανάγκης ενίσχυσης της στελέχωσης των πληρωμάτων στα ασθενοφόρα των δομών του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας, των Κέντρων Υγείας και των Πολυδύναμων Περιφερειακών Ιατρείων των νησιωτικών και ορεινών περιοχών της χώρας» (ΦΕΚ Α΄ 132), επανερχόμεθα εκ νέου και για πολλοστή φορά επί του ζητήματος της υποχρεωτικής συμμετοχής των νοσηλευτών, ως συνοδευτικό προσωπικό, στις διακομιδές ασθενών, ενόψει της σχετικής πρόβλεψης της ως άνω ΠΝΠ περί της διακομιδής των ασθενών στην περίπτωση περιοχών αρμοδιότητας των Κέντρων Υγείας και των Πολυδύναμων Περιφερειακών Ιατρείων, με τη συνοδεία υγειονομικού προσωπικού πάσης φύσεως.
Όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι, άρα και οι νοσηλευτές των δημόσιων νοσηλευτικών ιδρυμάτων – νοσοκομείων του ΕΣΥ εκτελούν τα καθήκοντα που προσιδιάζουν στον κλάδο και την ειδικότητα όπου ανήκουν. Αυτή η γενική θεώρηση αποτυπώνεται, εξάλλου, ρητώς στις διατάξεις του άρθρου 30 παρ. 1 του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα, σύμφωνα με τις οποίες «Ο υπάλληλος εκτελεί τα καθήκοντα του κλάδου ή της ειδικότητάς του».
Προκειμένου, λοιπόν, περί των νοσηλευτών, οδηγό για τον προσδιορισμό των υπηρεσιακών τους καθηκόντων αποτελεί η περιγραφή των επαγγελματικών τους δικαιωμάτων. Ειδικότερα, τα επαγγελματικά δικαιώματα του κλάδου των νοσηλευτών περιγράφονται στις διατάξεις του Προεδρικού Διατάγματος 351/1989. Σε κανένα σημείο των ανωτέρω διατάξεων δεν αναφέρεται, ότι στις αρμοδιότητες των νοσηλευτών συγκαταλέγεται και η συμμετοχή σε διακομιδή ασθενούς εκτός του χώρου του νοσοκομείου ή του κέντρου υγείας, όπου υπηρετεί έκαστος νοσηλευτής.
Συναφώς προβάλλεται, ότι τα καθήκοντα των νοσηλευτών προσδιορίζονται, πλέον, ρητώς και κατά τρόπο περιοριστικό από τις διατάξεις της πρόσφατης υπ’αριθμ. Γ6/Γ.Π.οικ. 45664/04-08-2022 Απόφασης της Αναπληρώτριας Υπουργού Υγείας (Αρμοδιότητες – Καθήκοντα Νοσηλευτών -τριών των Νοσοκομείων και των λοιπών Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων του ΕΣΥ καθώς και των δημόσιων δομών παροχής υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, ΦΕΚ B΄ 4262/10.08.2022), όπου ομοίως δεν γίνεται λόγος περί της συνοδείας ασθενών σε διακομιδή.
Αντίστοιχο συμπέρασμα συνάγεται και από τις πλέον πρόσφατες ρυθμίσεις του άρθρου 98 του Νόμου 5041/2023, σύμφωνα με τις οποίες για τις διακομιδές την ευθύνη συνοδείας των ασθενών πρέπει να έχουν οι ιατροί.
Υπ’ αυτήν την έννοια αναγκαστικώς θα πρέπει να γίνει δεκτό, ότι τα πάσης φύσεως καθήκοντα των νοσηλευτών εκτελούνται εντός του χώρου των νοσοκομείων όπου απασχολούνται. Με άλλα λόγια η παροχή υπηρεσιών εκ μέρους των νοσηλευτών συνδέεται άρρηκτα με τον τόπο και τις κτιριακές υποδομές, όπου τυγχάνει εγκατεστημένος ο φορέας απασχόλησής τους (νοσοκομείο, κέντρο υγείας κλπ). Εξάλλου, μόνον στο χώρο αυτό υπάρχει, κατά τεκμήριο, ο κατάλληλος εξοπλισμός και η εν γένει απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή για την από μέρους τους απόλυτα ασφαλή ανταπόκριση στις ανάγκες και το αντικείμενο της οργανικής θέσης που κατέχουν.
Περαιτέρω υπογραμμίζεται, ότι η συνοδεία κατά την διακομιδή ασθενών αποτελεί καθήκον και επαγγελματικό δικαίωμα των κατόχων διπλώματος του Οργανισμού Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Ο.Ε.Ε.Κ.) επιπέδου Μεταδευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Κατάρτισης της ειδικότητας «Διασώστης Πλήρωμα Ασθενοφόρου» της ομάδας Υγείας του Τομέα «Υγείας, Αισθητικής, Κοινωνικών Υπηρεσιών», όπως προκύπτει από τις διατάξεις του Προεδρικού Διατάγματος 62/2007.
Είναι, δε, χαρακτηριστικό, ότι στις διατάξεις του ανωτέρω ΠΔ γίνεται ρητώς λόγος περί του προνοσοκομειακού χώρου, στον οποίο και δραστηριοποιούνται οι διασώστες. Ως προνοσοκομειακός χώρος νοούνται τα ασθενοφόρα, οι κινητές ιατρικές μονάδες, εναέρια και πλωτά μέσα και γενικώς κάθε μονάδα που δεν διαθέτει σταθερή βάση και έχει την δυνατότητα μετακίνησης. Σε αντίθεση, λοιπόν, με τον προνοσοκομειακό χώρο, όπου και δραστηριοποιούνται οι διασώστες, εξ’ αντιδιαστολής προκύπτει, ότι οι νοσηλευτές παρέχουν τις υπηρεσίες τους στον εν στενή εννοία νοσοκομειακό χώρο.
Κατά συνέπεια, ο ορισμός νοσηλευτή ως συνοδού σε διακομιδή ασθενούς με ασθενοφόρο ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο εκτός του νοσοκομειακού χώρου έρχεται σε ευθεία αντίθεση με το πλαίσιο που διαμορφώνουν οι προαναφερθείσες ειδικές διατάξεις, ουδέν έρεισμα ευρίσκει επί της κείμενης νομοθεσίας και ως εκ τούτου είναι παράνομος και καταχρηστικός.
Κατά το μέρος τούτο η φράση της ΠΝΠ «υγειονομικό προσωπικό πάσης φύσεως», η οποία διακρίνεται σε κάθε περίπτωση για την αοριστία της, δεν μπορεί να ερμηνεύεται ως καταλαμβάνουσα και τους υπηρετούντες νοσηλευτές και νοσηλεύτριες των Κέντρων Υγείας και των Πολυδύναμων Περιφερειακών Ιατρείων.
Αναμένοντας τις δικές σας ενέργειες, παραμένουμε στη διάθεσή σας, για οποιαδήποτε διευκρίνιση.
Για το Διοικητικό Συμβούλιο της Ε.Ν.Ε
Ο Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας
Δημήτριος Σκουτέλης Τζαννής Πολυκανδριώτης